Barınma krizinde gözler kiralara çevrildi: Yaz aylarında fiyatlar ne olacak? Konut kiralarında düşüş olur mu?

Türkiye genelinde özellikle büyük şehirlerde yaşanan kira artışları, milyonlarca vatandaşı barınma krizinin eşiğine getirdi. İstanbul Planlama Ajansı'nın son raporuna göre, sadece İstanbul’da 4 kişilik bir ailenin aylık yaşam maliyeti 90 bin lirayı bulurken, bu giderin en büyük bölümünü kira oluşturuyor.

Artan konut maliyetleri ve enflasyon, ne ev satın almayı ne de kiralık ev bulmayı kolaylaştırıyor. Kiralar asgari ücretin üzerine çıkarken, barınma ihtiyacı artık temel bir sorun haline geldi.

Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) Başkanı Hakan Akçam, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, yaz aylarında kira fiyatlarındaki artış hızının yavaşlamasını beklediklerini söyledi. Ancak bu beklentinin doğrudan enflasyon verileriyle bağlantılı olduğunu vurgulayan Akçam, kalıcı bir düşüş için daha düşük enflasyonun şart olduğunun altını çizdi.

“Enflasyondaki düşüşle birlikte kira fiyatlarında da denge arayışı başlayacak. Yaz aylarında ise fiyatların stabil seyretmesi öngörülüyor.” diyen Akçam, Mayıs ayında yıllık kira artış oranının %48,2’ye gerilediğini, ancak bu düşüşün piyasada hissedilir bir rahatlama yaratmadığını ifade etti.

KONUT ARZI VE SOSYAL POLİTİKALAR KİLİT ROL OYNUYOR

Akçam’a göre, sadece enflasyonun düşmesi kira fiyatlarını geriletmeye yetmeyecek. Asıl çözüm, piyasadaki arz-talep dengesinin yeniden kurulmasından geçiyor. Hükümetin sosyal konut projelerine ağırlık vermesi gerektiğini belirten Akçam, “Konut arzı artmazsa fiyatlar da düşmez. Barınma ihtiyacı sosyal konutlarla karşılandığında kira fiyatları da otomatik olarak baskılanacaktır.” dedi.

Öğrencilerin üniversite yerleştirme süreci ve memur atamaları gibi yaz aylarına özgü hareketliliğin de kira talebini geçici olarak artırabileceğini hatırlattı.

FİYAT MANİPÜLASYONUNA KARŞI DİJİTAL ÖNLEMLER

Sektörde yaşanan fiyat manipülasyonlarının ciddi bir problem olduğunu söyleyen Akçam, bu suistimallere karşı yeni dijital denetim uygulamalarının hayata geçirildiğini belirtti. Elektronik kontratlar ve online takip sistemleri sayesinde piyasa dengesinin korunmasının hedeflendiğini ifade etti.

Özellikle 23 Nisan’da İstanbul’da meydana gelen depremin ardından bazı bölgelerde kiralık ve satılık ev fiyatlarının %8-10 oranında fahiş şekilde artırıldığını aktaran Akçam, bu tür uygulamalara devletin müdahale ettiğini belirtti. “Fiyatı yükselten ilk sorumlu ev sahibidir. Emlakçı bazen sadece talimatı uygular. Ancak suistimal eden danışmanlara da 100 bin liraya kadar ceza kesilebiliyor.” dedi.

EMLAK SİTELERİNE DÜZENLEME ÇAĞRISI

Akçam, emlak ilan portallarında yapılan fiyat şişirmelerine de dikkat çekti. Bu platformlar üzerinden bilinçli olarak oluşturulan yüksek fiyatlı ilanların piyasa genelini etkilediğini belirten TEDB Başkanı, bu duruma karşı da düzenleme yapılması gerektiğini söyledi.

Emlak portallarının denetim dışı kalmasının fiyat algısını bozduğunu ifade eden Akçam, özellikle büyükşehirlerde ilan üzerinden yapılan manipülasyonların kiracıları mağdur ettiğini vurguladı.

YAZ DÖNEMİNDE NE BEKLENİYOR?

Sektör temsilcilerinin değerlendirmelerine göre yaz aylarında:

Enflasyon verilerindeki yavaşlamayla birlikte kira artış hızı da düşebilir.

Fiyatlar genel olarak stabil kalacak, büyük sıçramalar beklenmiyor.

Sosyal konut projeleri ile uzun vadede piyasaya denge gelebilir.

Dijital denetim sistemleri ve cezai yaptırımlar fiyat manipülasyonlarını sınırlandıracak.

Üniversite yerleştirme ve tayin dönemleri gibi etkenler geçici talep artışları yaratabilir.