Yıllar öncesinde yapılan plan gerçek oluyor: Suriye 5'e bölünecek

Suriye’de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından geçici hükümetin başına geçen Ahmed Şara, göreve resmen başlamadan ülke yönetimine dair kritik bir adım attı. 

5 BÖLGEYE AYRILAN GÜVENLİK PLANI Şara liderliğindeki geçici hükümet, Suriye'yi coğrafi ve etnik temelli 5 ayrı güvenlik bölgesine ayırmaya hazırlanıyor. Bu yapılanma doğrultusunda, ülkedeki operasyonel yetkilerin daha hızlı yürütülmesi hedefleniyor. Ancak plan, federatif bir yapı mı getiriyor yoksa geçici bir çözüm mü olduğu konusunda netlik taşımıyor.

ESKİ PLANA YENİ HAYAT: 2011 MASASI GERİ DÖNDÜ

Ortaya çıkan harita, 2011’de Suriye iç savaşının patlak vermesinin ardından ABD, Rusya ve Suudi Arabistan arasında masada tartışılan bölünme planlarıyla büyük ölçüde örtüşüyor. Nefes gazetesi yazarı Murat Gürgen’in haberine göre, Şara yönetiminin planı, o yıllarda tartışmaya açılan “5 bölge 5 yönetim” modelinin fiilen uygulamaya konulması anlamına geliyor.

BÖLGELERİN ETNİK VE ASKERİ DAĞILIMI

Planlanan güvenlik bölgeleri, hem etnik dağılım hem de askeri kontrol alanlarına göre şekillendirildi:

Doğu Bölgesi: PKK’nın Suriye kolu olan YPG/SDG’nin halen etkin olduğu Haseke, Rakka ve Deyrizor bu bölgeye dahil edildi.

Kuzey Bölgesi: Halep’in batısı ile İdlip vilayeti Türkmen yoğunluğu nedeniyle bu sınıflandırmada yer aldı. Aynı zamanda Türk Silahlı Kuvvetlerinin üs bölgelerinin bulunduğu alanları da kapsıyor.

Kıyı Bölgesi: Tartus ve Lazkiye kentlerini kapsayan bu bölgenin, Rusya destekli Arap Alevilere bırakılması planlanıyor.

Merkez Bölge: Sünni Arapların çoğunlukta olduğu Humus ve Hama şehirleri bu bölgede yer alıyor.

Güney Bölgesi: Dera, Süveyda ve Kuneytra’dan oluşan bu bölge, Dürzi nüfusun yaşadığı alanları içeriyor.

Haritada en dikkat çeken detay ise başkent Şam’ın “Merkez Bölge” yerine “Güney Bölge”de konumlandırılmış olması. Bu düzenlemenin özellikle ABD ve İsrail’in talepleri doğrultusunda yapıldığı iddiaları gündeme geldi. Diplomatik kaynaklar, Şam’ın bu şekilde sınıflandırılmasının yeni bir jeopolitik kırılmanın işareti olabileceğini belirtiyor.

Bölgesel ayrımın merkezi hükümetin yetkilerini tamamen elinden almayacağı, sadece güvenlik ve operasyonel koordinasyon için böyle bir yapılanmanın planlandığı savunulsa da, uygulamada bunun nasıl işleyeceği belirsiz. Şara yönetiminin bu planı hayata geçirebilmesi için SDG başta olmak üzere silahlı grupların silah bırakması ve ülke genelinde bir ulusal ordunun kurulması gerekiyor.