Gündem 12'den konuğu Barış Doster: Suriyeli sığınmacı meselesini çözmenin en kestirme yolunu açıkladı

Kıbrıs'ın bir toprak olarak değerlendirilemeyeceğini ve Kıbrıs'ın vatan olduğunu dile getiren Prof. Dr. Barış Doster programda şu açıklamaları yaptı:

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti çıkartmamızla başlayacağım, 1974 Barış harekatımız ama devlet olarak bir çıkartma gibi bir şey yine Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sayın Devlet Bahçeli ve Sayın Özgür Özel birlikte gidiyorlar. Nasıl değerlendiriyorsunuz bu hareketi?

Bir kere Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yıldönümü millet olarak hepimize kutlu olsun çok önemli, tarihimiz açısından önemli, Türk jeopolitiği açısından önemli, diplomasimiz, dış politikamız açısından önemli her boyutuyla önemli... Şimdi 50. yılında Barış Harekatının Türkiye'de iktidarı ve muhalefetiyle siyasal partilerin orada olması ve genel başkan düzeyinde temsili elbette de kıymetlidir. Artı Kıbrıs bizim için bir toprak değildir bir vatandır. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyet Devleti ile özel bağlarından dolayı tarihsel, siyasal, kültürel, toplumsal anlamda özel bağlarından dolayı çok önemlidir bizim için... 

İkinci olarak son yıllarda güzel bir gelişme oldu: Türk devletleri arasındaki Türk konseyine, Türk devlet toplulukları zirvelerine artık Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bir gözlemci üye sıfatıyla katılıyor. İnşallah Türkiye'den başka başta Türk cumhuriyetleri olmak üzere Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan ardından dost ve kardeş ülkeler Pakistan başta olmak üzere Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni bağımsız egemen devlet olarak tanırlar ve onun bu gözlemci üye statüsü umarız ve dileriz ki en kısa sürede artık asil üyeye dönüşür ve zaman içerisinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere bütün uluslararası örgütlere hızla üye olur.

"KIBRIS YAŞAMSAL ÖNEMDE"

Bir diğer boyut da şu yani ister Avrasya jeopolitiğinde bakalım ister Anadolu coğrafyasından bakalım ister Orta Asya'dan bakalım yakın coğrafyada nereden bakarsak bakalım Akdeniz dahil olmak üzere Kıbrıs çok önemli! Yani İngiltere'nin bu kadar önem vermesi, ABD'nin bu kadar önem vermesi, İsrail'in bu kadar önem vermesi Avrupa Birliği'nin bu kadar önem vermesi ve maalesef Güney Kıbrıs Rum kesimini bütün adayı temsilen ve Kıbrıs Cumhuriyeti adıyla AB üyesi yapması da gösteriyor ki Kıbrıs yaşamsal önemde.

İster siz buna Avrasya'nın ön kilidi deyiniz, ister siz buna kuş uçuşu mesafeden dolayı Ortadoğu jeopolitiğinde büyük önem atfediniz neresinden bakarsanız bakın bizim verdiğimiz öneme tarihsel, siyasal, toplumsal öneme ilaveten dünya da Kıbrıs Adası'na çok büyük önem veriyor. 

O bağlamda bu 50. yılda Türkiye'nin jeopolitik stratejik öneminden dolayı tarihsel siyasal kültürel bağlarımız dolayı Barış Harekatının 50. yılında orada bulunması çok önemli. 

KIBRIS'IN ENERJİ POLİTİK ÖNEMİ

Bir de enerji politik durumu var Akdeniz jeopolitiğinde... Çünkü Kıbrıs Adası'nın çevresinde muazzam hidrokarbon yatakları var ve dünyada ister Türkiye'nin Libya ile ilişkileri ister Suriye meselesi ister açıklardaki ABD savaş gemileri hangisini ele alırsak alalım buradaki çok önemli konu başlıklarından çok önemli düğümlerden bir tanesi de şu Kıbrıs Adası'nın çevresindeki bu hidrokarbon yataklarını kim işleyecek kim çıkaracak ve hangi güzergah üzerinden Avrupa pazarlarına dünya pazarlarına bu nakledilecek ulaştırılacak? O anlamda çok önemli Türkiye devletinin burada çok sahip çıktığını gösteriyor üç liderin de orada olmasıyla birlikte... 

Üç Parti liderinin de orada olması cumhurbaşkanı olarak da temsil vesaire hani bunu nasıl değerlendiriyorsun? Türkiye'nin tam anlamıyla bir sahip çıkması durumunu...

Çok gecikti yani Keşke Annan planı oylaması sırasında Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarı hani 'herkesten bir adım daha önde olacağız' şiarıyla planı desteklemesi keşke Kıbrıs milli liderlerinden olan Fazıl Küçük'e beraber Toros lakaplı Rauf Denktaş gitsin kendi meclisinde konuşsun diye kşke kamuoyu önünde azarlanması keşke söyleyin ona danışmanlarını gözden geçirsin söylemiyle Rauf Denktaş'ın danışmanları ki Mümtaz Soysal hocayı da burada rahmetli analım Erol Manisalı hocayı da benim tez danışmanımdır rahmetle analım buradan... Selamlarımızı yollayalım sağlıklar dileyelim Şükrü Sina Gürel hocamıza... Keşke öyle kamuoyu önünde Rauf Denktaş ulusal kahramanımız azarlanması şimdi o hataları yaptıktan sonra Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarının gelinen noktada bu tavrı alması elbette gecikmekle beraber önemlidir!

Peki hocam Suriye meselesini konuşmaya başlayalım, Suriye'de Baas Partisi 1. parti çıktı seçimlerden ve Suriye Cumhurbaşkanı Esad'la bir yumuşama, bir normalleşme görülüyordu ama açıklamalar, bir öyle bir öyle gibi gelmeye başladı. Türk askerinin oradaki varlığı konusunda Esad'ın net bir duruşu var gibi duruyor. Bu mesele çözülebilir mi? Çünkü orası terör yatağı da aynı zamanda, terör örgütlerinin birçoğunun bulunduğu bir yer bu işi çözebilecek miyiz?

Esad, Türk devletinden de kendisine böyle ısrarlı istekli çağrıları gördüğü için ne yapıyor el yükseltiyor yoksa Esad da şu anda kendi ülkesinin, kendi vatanının, kendi siyasal coğrafyasının tamamına hakim değil. Hakim olmadığını kendisi de biliyor.

"SURİYELİ SIĞINMACI MESELESİNİ ÇÖZMENİN EN KESTİRME YOLU ANKARA'NIN ŞAM'LA GÖRÜŞMESİ"

Orada kim var PKK PYD YPG terör örgütü var orada kim var ABD emperyalizmi var orayı kim sık sık bombalıyor? İsrail sık sık bombalıyor. Esad bunun farkında fakat Esad el yükseltmek istiyor. Bu işin bir boyutu iki elbette eğer Türkiye'nin uzun yıllardır konuşa geldiği bu Suriyeli sığınmacılar meselesi çözülecek ise ki çözülmek zorunda bunun en kestirme hatta tek yolu, biricik yolu ne Ankara'nın Şam'la görüşmesi...

Şimdi Esad bunun da farkında bunun da bilincinde olduğu için işi biraz hani Anadolu'nun o güzel tabiriyle yokuşa sürerek yokuşa sürerek ne yapıyor Türkiye'den olabildiğince ödün koparmaya çalışıyor. Şimdi Esad bunun farkında fakat bizim de altını haklı olarak ısrarla çizdiğimiz bir gerçeklik var o da aynen Irak'ta olduğu gibi Suriye'nin de kuzeyinde terör yuvalanmış. Onların oradaki varlıklarına izin vermeyiz, gerekirse sınır ötesinde tabii ki İdlib'in durumu...

Şu anda Esad üzerinde çok güçlü nüfuz sahibi olan iki başka devlet var bir tanesi Rusya Federasyonu bir diğeri İran İslam Cumhuriyeti. Esad, Türkiye ile müzakerelerde Türkiye ile basın üzerinden medya üzerinden görüştüğünde henüz doğrudan görüşmüyoruz. Alt düzeyde istihbarat örgütleri düzeyinde efendim askeri düzeyde bir temas var ama medya üzerinden açıklamalarda bulunduğunda şüphesiz Moskova'nın ve Tahran'ın da fikrini alarak görüşünü alarak bu açıklamaları yapıyordur.

O bağlamda umarız ve dileriz ki en kısa süre içerisinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'la Esad bir araya gelirler hatta o konuda öncelikle Moskova'nın adı zikrediliyor zaten birkaç haftadır diplomasi kulislerinde hatta bu konuda Bağdat'ın da istekli olduğu hani eğer Moskova olmazsa ben devreye girerim ben arabulucu olurum dediği konuşuluyor.

Umarız ve dileriz ki bir an evvel Esad bu çağrıya olumlu yanıt verir ve iki lider bir araya gelir. Zaten bir araya geldiğinde sorunun çözümü yolunda eğer bir irade ortaya koyarlarsa samimiyeti, isteği, arzuyu ortaya koyarlarsa muhakkak bir formül de bulunur.

İki devletten bahsettik, Moskova ve Tahran... İran ve Rusya sizce isterler mi böyle bir anlaşmayı?

Şimdi İran başka başka gerekçelerle Rusya da başka başka gerekçelerle Türkiye'nin Suriye ile ilişkilerinin normalleşmesi ardından Türkiye'nin Suriye üzerinde bir etki kurmasını bir nüfus sahibi olmasını istemezler. Çünkü onlar kendilerince Şam üzerinde güçlü baskın bir nüfuz sahibi iki devlet olarak bir başka devlet de gelsin bu nüfuza ortak olsun istemezler. Keza Rusya, Türk askerinin Suriye topraklarındaki varlığına karşı, ABD'de karşı ve gerek ABD gerek Rusya başka başka gerekçelerle başka başka yollar yöntemler araçlarla PKK PYD YPG terör örgütünü zaten destekliyorlar.

Rusya terör örgütü olarak dahi kabul etmiyor ve Rusya da diyeceksiniz ki ABD sanki terör örgütü diyor da ne oluyor terör örgütü diyor ama her türlü desteği vuruyor o bağlamda Rusya kendi aparatım olsun benim de aparatım olsun diyor. Yani Rusya senin de dikkat çektiğin üzere hani ABD'nin elinden bu aparatı koparayım ben aparat olarak kullanayım derdinde.

O yüzden burada hani pek çok oyun içinde oyun da söz konusu o bağlamda en ideal olan Rusya'yı aracı kılmadan İran'ı aracı kılmadan bizim Suriye ile doğrudan görüşmemiz fakat senin de dediğin üzere elbette bu Rusya ve İran'ın da çok da isteyeceği bir durum değil. 

Yani akşamdan sabaha zaten hızlı bir çözüm ben de beklemiyorum ama oradaki sınır gerçekten çok önemli ve Türk askerinin oradan çekilmesi de şu durumda terör örgütlerinin bu yapısı altındayken mümkün değil. 

Türk askeriyle Suriye askerinin karşı karşıya olması lazım sınırda eğer terörle mücadele edilecekse. O zaman şu da akla gelebilir Türk ordusu ve Suriye ordusunun acaba bir işbirliği için kapı aralanabilir mi? Muhtemelen bu da müzakerelerde gündeme gelecektir. Bakalım göreceğiz.

"BENCE SEÇİMİ ALDIĞININ FOTOĞRAFI"

Biraz da Pasifik ötesine geçelim, Amerika Trump'a suikast girişiminden sonra karıştı. Biden bir de üzerine korona olmuş... Bu hafta sonu adaylıktan çekilebilir deniyor. Seçim yaklaştıkça Amerika kaynamaya başladı. Nasıl değerlendiriyorsunuz?

ABD eski Başkanı Donald Trump'a, mevcut cumhuriyetçilerin adayı o suikast girişiminden hemen birkaç dakika sonra Donald Trump'ın böyle yanağından kanlar süzüle süzüle vermiş olduğu bir jenerik fotoğraf vardı adeta hani arkada bir ABD bayrağı değil mi? Öyle bir ikonik fotoğraf vardı yumruğunu kaldırmış ve taraftarlarına, kitlesine mücadelesine azim ve kararlılıkla devam şeklinde mesajlar veriyor şimdi o gerçekten bence seçimi aldığının fotoğrafı.

O şimdi düşün biliyor musunuz yani 80 yaşına merdiven dayamış bir eski ABD başkanı suikast sonrası ayağa kalkıp yumruğunu havaya kaldırarak mesaj veriyor, buna mukabil olarak karşısındaki mevcut başkan ve demokratların adayı, Zelenskiy'i Putin diye sahneye davet ediyor. 

Başkan yardımcısı Kamala Haris'in adını hatırlamakta zorluk çekiyor, bazen havayla tokalaşıyor, selamlaşıyor şimdi ikisi arasında yaş farkı aman aman yok ama ikisi arasındaki kararlılık farkı mücadeleciler farkı ve hatta sağlıklı görünüm farkı arasında büyük bir fark var.

Şimdi bu Trump'a çok yaradı ve bu görüntüden sonra Biden'ın muhtemelen kendi partisi içerisindeki etkili odaklar, etkili çevreler çekil baskısını daha da arttırmışlardır evet baskının var olduğu söyleniyordu zaten o baskı vardı o telkinler o öneriler o çağrılar vardı ama o olaydan sonra eminim bu daha da artmıştır.

Bakalım şimdi 2 gün sonra zaten bu iş belli olacak. Bu baskılara karşılık veremeyen bir Biden sağlık gerekçesiyle de tırnak içinde kullanalım bunu arkadaş benim artık sağlık koşullarım el vermiyor deyip çekilecek mi, yoksa çekilmeyecek mi? Eğer çekilirse Demokrat parti içerisinde şu anda mevcut ABD Başkan Yardımcısı Kamala Haris başta olmak üzere 3 isim dillendiriliyor.

Takvim daraldı bunun burasında 5 Kasım'a çok az kaldı diye başka türlü bir adaylaşma mı söz konusu olacak? Eğer bir parti içi rekabet söz konusu olur ise bu parti içi rekabet partinin adayı olmak için gösterilen rekabet sert mi olacak yumuşak mı olacak? Yani hangisi olursa olsun Biden devam da etse Kamala Haris de gelse bu aşamadan sonra Demokrat partinin işi hiç kolay değil.

Şunu sormak istiyorum, seçime çok az bir zaman kala çok riskli olmaz mı bu değişiklik? Trump arayı bayağı bir açtı çünkü...

Kim aday olursa olsun demokratların işi zor büyük ihtimalle Trump geliyor gibi görünüyor.

Haber Kaynağı : 12punto