BBC'den Kars yazısı: Türkiye'nin peynir başkenti

BBC, Kars'ı "Türkiye'nin peynir başkenti" olarak nitelendirdiği bir yazı yayımladı. Haberde, Kars’ın tarihi ve kültürel mirasıyla birlikte, Malakanların peynir üretimine katkıları anlatıldı. Rus işgali sırasında modern peynir fabrikalarının kurulması ve Kars gravyerinin doğuşu vurgulanırken, Türkiye’nin ilk tematik peynir müzesinin de bu şehirde bulunduğu hatırlatıldı.

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC, "Türkiye'nin peynir başkenti" diye adlandırdığı Kars'ı tanıttı.

Geçmişte pek çok imparatorluk ve krallığın Kars'ı kontrol altına almak için savaştığı, Selçuklu ve Osmanlı'yla birlikte Roma, Bizans, Ermeni, Çarlık Rusyası etkisinin izlerinin yalnızca mimariye değil, mutfağa da yansıdığı vurgulandı.

Kars'ın Çarlık Rusya tarafından işgaliyle, Kafkaslara sürgün edilmiş Malakanların bir kısmının Anadolu'ya göç ettiği hatırlatılarak, peynir yapımının da onlardan etkilendiği belirtildi.

Ortodoks Hıristiyanlara yasak olan zamanlarda süt içtikleri için "süt içenler" anlamına gelen Malakan adı takılan dini topluluğun, 1878-1918'deki Rus kontrolü döneminde peynir üretim tekniklerini kente hediye ettiği ifade edildi.

'TÜRKİYE'NİN PEYNİR BAŞKENTİ'

Rusların 19. yüzyılın sonlarında Kars'ın ilk modern peynir fabrikasını açması da haberde yer alan bilgiler arasında.

Seyahat yazarı Richard Collett'in kaleme aldığı yazıda Kars, "Türkiye'nin peynir başkenti" diye tanımlanırken Türkiye'nin ilk tematik peynir müzesinin bu şehirde açıldığı da anımsatıldı.

Independent Türkçe'deki habere göre 1734'te yapılmış Süvari Tabyası'nın içine 2022'de kurulan müzede rehberlik yapan Birol Aydın, "Ruslar 1878'de Kars'ı ilhak ettiğinde peyniri burada sakladılar. 8 bin yıl önce de Fırat'ta peynir yapılıyordu. Orta Asya'daki göçebe Türkler de yapardı. Anadolu'daki peynire dair 12. yüzyıldan kalma yazılı kaynaklar var" diyor.

BBC'deki yazıda, adını İsviçre'nin gruyere peynirinden alan Kars gravyeri de anıldı.

'19. YÜZYILDAN KALMA BAKIR KAZANLAR KULLANILIYOR'

1878'de İsviçreli peynirci David Moser'in bölgeyi ziyaret ettiği ve koşulları uygun bulması üzerine Kars gravyerinin doğduğu belirtildi.

Peynir yapımıyla meşhur Boğatepe köyü de haberde yer aldı. Malakanların 19. yüzyılda kurduğu köylerden biri olan yerleşimin hâlâ o dönemden kalma bakır kazanları kullandığı vurgulandı.

2000'de meydana gelen bir trafik kazasında 17 kişinin ölmesinden sonra pek çok kişinin buradan göç ettiği, köyde etkili olan Koçulu ailesinin Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'ndan (UNDP) destek alarak tükenmek üzere olan yerleşimle birlikte peynir üretimini de kurtardığı bildirildi.

Haber Kaynağı : 12punto