Garkın Yaylası...

Haziran ayının son Cuma günü sabah epey erken uyandık. 22. Göcek Gürsu Pırnaz Yayla Yürüyüşünün (22. GGPYY) modern Yörük Göçerleri Karafilli Yaylası Çınar ağacı önündeki meydanda akşamın ateşi yanmaya devam ediyor. Üşüyen yörükler ateş başında sıcak çorbalarını yudumluyorlar. Göçün yada yürüyüşün 3. günü başlamak üzere. İsmet Dim "yolluklarınızı almayı unutmayın" anonsunu arada bir tekrarlıyordu. 

Kumanyalarını alan derenin ötüzündeki (karşı taraf) yamaca tırmanmaya başlamıştı. Güneş bikulaç yükselmeden tepeye ulaştık. Şerif Şimşek Hoca yıllardır büyüyen toruların arasında sabah jimnastiği yaptırdıktan ve geçen hafta sizlerle de paylaştığım göçebe koro türküsünü birkaç kez tekrarladıktan sonra yola koyulduk. Önden arkaya doğru sayıyoruz. Bir, iki ... 56, 57... 

Uzaktan gelen çoban köpeklerin havlamaları arasında Köklüce'den sarı, mor, pembe çiçeklerin ve kantaronların arasında türküler şarkılar söyleyerek Ağıl Meydanına ulaştık. Ağıl; etrafı dağlarla çevrili ova yada yayla demekmiş. Hep Köyceğiz Ağla yaylası ile karıştırırm. Ağla; ise bol sulak, pınarlı yer demekmiş. Ağla'da yörükler çay ikram ettikten sonra göçerler iki gruba ayrıldı. Zorlu etap Garkın Yaylasından gidecekler ile Denizli Çameli Taşlıca Mahallesi üzerinden yürüyerek yoluna devam edecekler. 

Tırnak arası terlikle Garkın yaylasına gelmek isteyen Filiz Almalı Hanımı caydırmaya çalışsakta grubun en önüne geçiverdi. Yörük Kadın inadı olsa gerek deyip Garkın Yaylasına tırmanmaya başladık. 

Garkın Yaylası patika yolu bile olmayan bir parkur. Grup önderi Mehmet Gök'e yaylanın en yüksek tepelerinden birinde rakımı sordum. Pusulasına ve yükseklik ölçerine baktı. 1778 m gösteriyor dedi. Konaklama yerine yakın 200 metre kadar yüksekteki zirveye baktığımızda ne kar nede beyazlık vardı. Geçmiş yıllarda zirveye yakın yerlerde kar olurdu. Kar şerbeti yerdik. Bu sene yok. Kuraklık Anadolunun her yerinde olduğu gibi buralarda da net bir şekilde görülüyor.

Garkın nedir? diye ister istemez merak ediyor insan. Kimler gelmiş kimler geçmiş buralardan. Deve ve göçebe kervanları geçtiği kesin. Garkın, Karkın'ın kar kelimesine atıfta mı bulunulmuştur? Karı bol anlamında mı kullanılmış? Gel gör şimdilerde bir avuç kar bile yok. Biraz hafızamı zorladım. Pek yeni yani moda olan "Yapay Zeka" ya mı sorsam diye düşündüm. 

Garkın? Garkın? Dur hele... Çağımızın akıllısına Google sorayım dedim. Garkın ile ilgili epey bilgi var.

Garkın (Karkın) boyu Oğun Kağan Destanına göre Oğuzların 24 boyundan biridir. Bu boyların Bozoklar kolundan (sağ kolundan) Oğuz Kağan'ın oğlu Yıldız Han'ın soyundan geldikleri kabul ediliyor. Akkoyunlu ve Dulkadiroğulları bu boydan gelmekteymiş. Karkın “Taşkın ve doyurucu” anlamında kullanıyor.

Garkın Yaylasının, ayrıca Vikipedi kaynaklı "Dede Garkın" bağlantısı olabilir mi diye de düşündüm? Dede Garkın, Dede Kargın ya da Seyyid Dede Karkın Vefâ’îyye tarikâtının Türkmen Pir ve Şeyhi'dir ve Horasanlı 90.000 Alevî Türkmen erenlerindendir. Türbesi Çorum ilinde medfundur. İsmi veya lakabı 24 Oğuz boyundan Karkın boyundan gelir.

Geçtiğimiz, yaşadığımız, gezdiğimiz yöreleri iyi inceleme yapmalıyız düşüncesindeyim. Lakap, isim, ad o yörenin yıllarca birikmiş kültür, örf ve adetlerinden ileri geldiğine inanıyorum. 

Garkın Yaylasının zirvesinden Yörük Yurdu denilen sulak alana inerken 11. Göcek Gürsu Pırnaz Yayla Yürüyüşüne katılan Emin Sarı'yı anımsamıştım. Espirileri, yoldaşlığı unutmak mümkün değil. Sarı, o yılın zorlu etabını bitirince kalp spazmı geçirmişti. O yürüyüşün bitiminde Ege Üniversitesi Tip Fakültesi Hastanesinde ByPas operasyonu geçirmişti. Yürüyüşün son günü Pırnaz Göcekiçi Salabaa (Salabağ) Pınarının başında Sertifika töreni sırasında vefatını öğrendik. Saygı duruşu ve ailesine iletilmek üzere bir "Yörük Yürüşçüsü" olduğuna dair bir sertifika düzenledik. Sarı, Göcek Köyünün İlk Üniversite mezunlarındandır. 1970 yılları öncesi Göcek İlkokulu bahçesinde krom taşımacılığı yapan BMC kamyonunu kasası üstünde oluştuduğumuz sahnede Cahit Atay'ın "Karaların Mehmetleri" tiyatro oyununu sahneye koymuş, yönetmişti. Benim de rol aldığım o tiyatro oyunu ile ne sükse yapmıştık. Köyümüze ve bizim bugünlere gelmemizde katkıları büyüktür. Yıldızlar yoldaşı, ruhu şad olsun.

Prof. Dr. Nurettin DEMİR