Covid aşıları ile ilgili dikkat çeken araştırma: Aşılar işe yaradı mı?

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Moderna’nın geliştirdiği yeni nesil Covid-19 aşısının yalnızca belirli bir hasta grubunda test edilmesine izin verdi. Onaya göre aşı yalnızca yaşlı yetişkinler ile 12-64 yaş arası, sağlık açısından risk taşıyan bireylerde kullanılabilecek. Bu karar, şirketin daha geniş bir hedef kitlesi için beklediği onayın çok altında kaldı.

AŞIYA TALEP YOK, MODERNA DİPTE

Covid-19 pandemisinin küresel etkisiyle yıldızı parlayan Moderna, salgın sonrası dönemde adeta çöküş yaşıyor. Şirketin hisse fiyatı, 2021'deki 484 dolarlık zirveden bugün yaklaşık 25 dolara kadar geriledi. Bu düşüşte en büyük etken, Covid aşılarına olan talebin keskin bir şekilde azalması ve solunum sinsityal virüsü (RSV) aşısının beklenen satış başarısını yakalayamaması oldu. Yıl başından bu yana Moderna hisseleri yaklaşık yüzde 35 değer kaybetti.

Finans danışmanlık şirketi Mizuho’nun sağlık stratejisti Jared Holz, “Şu anda aşı sektöründe olmak için en kötü zaman. FDA’nın yönelimi açıkça Moderna’nın aleyhine işliyor” ifadelerini kullandı.

AŞI KARŞITI SÖYLEMLER ETKİLİ Mİ?

Covid-19 aşılarının etkinliği hala küresel çapta tartışma konusu olmaya devam ediyor. ABD Sağlık Bakanı adayı Robert F. Kennedy Jr., kısa süre önce yaptığı açıklamada, mRNA tabanlı solunum yolu aşılarının “hiçbir zaman işe yaramadığını” savundu. Kennedy, aynı zamanda CDC’nin artık hamile kadınlara ve çocuklara Covid aşısını rutin olarak önermeyeceğini belirtti. Öte yandan, FDA’nın iç yapısı da zarar gördü. Kurum, son dönemde binlerce çalışanını kaybetti.

Moderna, grip ve Covid-19'u bir arada hedefleyen kombine aşısının onay başvurusunu da geri çekti. Şirket, bu kararın FDA’nın daha fazla grip verisi talep etmesinden sonra alındığını açıkladı. Araştırmaların sonuçlanmasının ardından başvurunun yeniden yapılacağı belirtildi.

BİDEN DÖNEMİNDE BAŞLAYAN SÖZLEŞME İPTAL EDİLDİ

Moderna, Biden yönetimi döneminde kuş gribi aşısı için devletle sözleşme imzalamıştı. Ancak hükümet, “bilimsel ya da etik açıdan savunulamaz” gerekçesiyle bu anlaşmayı feshetti. Sağlık ve İnsan Hizmetleri (HHS) sözcüsü, iptalin yalnızca etkinlik değil, “güvenlik, bütünlük ve güven” kriterlerine dayandığını belirtti. Ayrıca mRNA teknolojisinin halen yeterince test edilmediği vurgulandı.

Moderna cephesinden yapılan açıklamada ise “Pandemi sırasında elde edilen sonuçlar kendini açıkça ortaya koymaktadır. Dünya genelinde bir milyardan fazla insanda oluşan güvenlik profili ve etkili sonuçlar açık bir şekilde ortadadır” ifadeleri kullanıldı.

Şirket, sonbaharda araştırma bütçesini yüzde 20 oranında kıstığını ve bazı çalışanları işten çıkardığını duyurdu. Ayrıca deneysel ilaç portföyünü daraltma kararı aldı. 2025 için finansal tahminlerini aşağı yönlü revize eden Moderna, 1 milyar dolarlık yeni bir maliyet kesintisi planladığını da açıkladı.

NAKİT ERİYOR: 18 AYA DAYANABİLİR

Moderna, 31 Mart itibarıyla 8.4 milyar dolar nakit bulunduruyordu. Ancak bu rakam üç ay öncesine göre düşüş gösterdi; o dönem kasada 9.5 milyar dolar vardı. Jared Holz’a göre şirket bu hızla giderse 18 ay içinde elindeki nakdi tüketebilir. Bu durum Moderna’yı ya sermaye artırmaya ya da borç almaya zorlayacak.

Moderna, yılı yaklaşık 6 milyar dolarlık nakit ve yatırımla kapatmayı planladığını duyurdu. Harcamaları azaltmayı sürdüren şirket, 2028 itibarıyla zarar etmeyi bırakmayı hedefliyor. Ayrıca yeni hisse ihraç etmeyeceğini de yatırımcılara bildirdi.