Caferağa'yı korumak

Benim de yaşadığım Caferağa mahallesi İstanbul ili Kadıköy ilçesinin 21 mahallesinden bir tanesi. Kadıköy ilçesinin merkezi diyebileceğimiz, her türlü ulaşım imkanına sahip, sosyal, kültürel ve ticari hayatın hareketli olduğu bir mahalle. Aynı zamanda yaklaşık 21.000 kişinin yaşadığı bir barınma alanı. Konumunu bilmeyenler için en kolay tarifi şöyle yapabilirim, Kadıköy İskelesinden başlayıp Moda semtini de içine alan ve sınırında Fenerbahçe Stadı olan bölge.

Caferağa mahallesi 2010’lu yılların başından itibaren büyük bir değişime uğradı. Anadolu yakasının kültür-sanat, yeme-içme ve eğlence için en çok tercih edilen semtlerinden birisi oldu. Açılan işletmeler sebebiyle günübirlik nüfusu ilçenin en yüksek mahallesi haline geldi.

Mahalledeki binaların yaklaşık yüzde sekseni 2000 yılı öncesi inşa edilmiş yapılar. Güncel deprem tehlikesi nedeniyle ülkemizin birçok yerinde olduğu gibi burada da bir an önce eski yapıların yıkılarak yeni ve sağlam yapıların inşa edilmeleri gerekiyor. Kentsel dönüşümün ada yerine parsel düzeyinde yapılıyor olması, bitişik nizam yapılar, dar sokaklar ve başka ekonomik sorunlar kentsel dönüşümün ağır ilerlemesine neden oluyor. 

Semtin eski bir yerleşim yeri olması nedeniyle dar sokaklar çoğunlukta ve yeşil alanlar, birkaç parkı ve sahil şeridini saymazsak, son derece az. 

Çevreyi ve kamu yararını korumak gerekir

Caferağa mahallesi bugün güncel ve yakın bir tehlike ile karşı karşıya. Semtin zaten az olan yeşil ve boş alanlarından bir tanesi yapılaşmaya açılma tehlikesi altında.  

Üzerinde mahalle muhtarlığı, ambulans istasyonu, 15.000 yurttaşa hizmet veren aile sağlık merkezi, halı sahalar ve otopark, aynı zamanda afet toplanma alanı olarak hizmet veren çocuk parkı, Moda Bostanı olarak adlandırılan meyve sebze dikilen alan da dahil olmak üzere halkın faydalandığı bu büyük taşınmaz üzerinde lüks konutlar barından bir site inşa edilmek isteniyor.

Yazıya konu bu taşınmaz (Caferağa mah. 119 ada 61 parsel )11.775 m2 büyüklüğünde ve sahibi bir vakıf. İstanbul Vakıflar 2. Bölge Müdürlüğü yayınladığı ilan ile bir ihale süreci başlattı.

Taşınmazın bulunduğu bölge hem kentsel hem de 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı. Olayın hukuki niteliğine girerek konuyu karmaşıklaştırmak istemiyorum. Bununla birlikte şu kısa bilgiyi paylaşmak isterim; ihale öncesinde ne İBB’den ne Kadıköy Belediyesinden ne İstanbul 5 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulundan görüş alınmıştır.

Sorun ve tehlike son derece açıktır, Kadıköy’ün merkezindeki tarihi bir semtte yurttaşlara hizmet veren kamu kurumları barındıran, yeşil alan ve afet toplanma merkezi olarak kullanılan büyük bir taşınmaz üzerinde özel kullanıma mahsus konutlar inşa edilmek istenmektedir. 

Yapılaşma olması halinde kamu yararı için kullanılan alan kaybedilmiş olacaktır. Mevcut trafik yoğunluğu daha da artacaktır. Herhangi bir afet durumunda kullanılacak büyük bir yerden vazgeçilmiş olacaktır. Başta sağlık olmak üzere çeşitli hizmetlerden faydalanan yurttaşların daha uzak yerlere gitmeleri gerekecektir. Semt sakinlerinin yaş ortalaması ve trafik yoğunluğu düşünüldüğünde ortaya çıkacak sorun son derece büyüktür.

Yapılmak istenen bu ihaleye karşı Caferağa Muhtarlığı öncülüğünde semt sakinleri itirazlarını öne sürerek kamuoyuna seslerini duyurmaya ve devamında hukuki mücadele vermeye hazırlanıyorlar. 

Mahalle muhtarı Hanife Dağıstanlı, kendisi mimardır, konuyu yakından takip ederek kamu kurumları nezdinde süreci takip ediyor. Aynı zamanda kamuoyunda olayın duyulması için çaba sarf ediyor.

TAMP’a (Türkiye Afet Müdahale Planı) göre olası bir afet sonrasında özellikle ilk 72 saatte muhtarlık tüm koordinasyonun merkezi, muhtar da yetkili amirdir. 

Muhtarlık iki senedir mahallemizdeki eğitimli gönüllülerinin de katılımıyla bu alanı kâğıt üzerinde değil, gerçekten kapsamlı bir Afet Koordinasyon Merkezi olabilecek hale getirmek için çalışmaktadır. 

Buradaki sağlık imkanlarıyla basit müdahaleler yapılabilir, alanda yerleşilebilir ve afet müdahalenin tüm başlıkları bu alandan koordine edilebilir. Ayrıca Kadıköy İlçesi Afet Koordinasyon Merkeziyle doğrudan iletişim kurulabilmesi için bir telsiz istasyonu kurulması planlanmaktadır.

Yapılaşmaya açılması düşünülen bu önemli taşınmazı kaybetmek yapısal yenilemenin de olmadığı Caferağa’yı afet sonrası ölüme terk etmek demektir.

Kamuoyunun gücü

Yukarıda saydığım diğer kamu kurumlarının olaya müdahil olmalarının yanı sıra yurttaşlara konuyu duyurmak ve demokratik toplumun olmazsa olmazı yurttaşın baskı gücünü kullanmak çok önemli. 

Her bir semt sakininin ve İstanbullu yurttaşın tarihi Caferağa semtine sahip çıkması gerekiyor.