Tuzla Belediyesi İhale Analizi

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri” başlıklı 67 nci maddesinde; 

“Belediyede belediye meclisinin, belediyeye bağlı kuruluşlarda yetkili organın kararı ile park, bahçe, sera, refüj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; makine-teçhizat bakım ve onarım işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri; sağlıkla ilgili destek hizmetleri; fuar, panayır ve sergi hizmetleri; baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler; kanal bakım ve temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç sökme-takma işleri ile ilgili hizmetler; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işler, süresi ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebilir.” denilmiştir. 

Söz konusu hükümle; 

- Öncelikle belediyelerde belediye meclisinin, belediyeye bağlı kuruluşlarda yetkili organın kararıyla, belediyelere özgü bir takım (refüj ve kaldırım bakımı, fuar ve panayır, arıtma ve katı atık, kanal bakım ve temizleme, sayaç okuma ve sökme-takma, toplu ulaşım gibi) hizmetler için ihaleye çıkılmasına izin verilmektedir. 4734 sayılı Kanun ve 5018 sayılı Kanunla bu konuda daha sınırlı hizmetlerin ihale edilmesine izin verilirken Belediye Kanunuyla, belediyelerin görevlerini de dikkate alarak daha farklı hizmetlerin ihale edilmesine izin verilmektedir.

Yukarıdaki madde hükmünde de anlaşılacağı üzere gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmelerinde sayılan işler için belediye meclisinin kararı gerekmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin “Bütçe” başlıklı 5’inci maddesinde;

“İl özel idaresi, belediye, bağlı idare ve birliklerin bütçesi, mali yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösteren, gelirlerin toplanmasına ve harcamaların yapılmasına izin veren bir meclis kararıdır.

“Bütçe kararnamesi ve bütçeyi oluşturan cetveller” başlıklı 30’uncu maddesinde;

“…

(3) Bütçeyi oluşturan cetveller;

h) Gelecek Yıllara Yaygın Yüklenmeleri Kapsayan Taahhütler (G) Cetveli” hükmü yer almaktadır.

Stratejik plan ve bütçe ilişkisi performans programları aracılığı ile gerçekleştirilmektedir. Bütçe hazırlık sürecine entegre edilen performans programları, idare bütçelerinin stratejik planlarda belirlenmiş amaç ve hedefler doğrultusunda hazırlanmasına yardımcı olmaktadır.

5393 sayılı kanunun 67’nci maddesi uyarınca belediye meclisinden izin alınmasını gerektiren gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri ve performans programında yer alan mali yıl içinde tamamlanması mümkün olmayan projelere ilişkin yüklenmeleri kapsayan taahhütlerin Bütçe Kararnamesine ekli (G) cetvelinde yer alması gerekmektedir.

Bu mevzuat hükümlerine göre TUZLA BELEDİYESİ’NİN 31. 03.2024 tarihinde gerçekleşen mahalli idareler seçimine göre,5393 sayılı Kanunun 67 nci maddesine göre “gelecek yıllara yaygın ihaleler” olup olamadığı incelendiğinde;

İhale Kayıt No İşin Adı Yüklenici Sözleşme Bedeli İşin Süresi

2024/218070 2024 Yılı Park Yapımı, Park Revizyonu, Saha Yapımı Ve Revizyonu İşleri, Fidanlık Muhtelif Malzeme Alımı Raha Peyzaj Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi 62.458.202,52 03.04.2024 - 04.11.2024

1--2023/1533616 “2024 Yılı Park Yapımı, Saha Yapımı Onarım-Tadilat İşleri, Bitki, Çiçek Ve Gübre Alımı” ihalesi ile 2024/218070 İKN ihale aynı teknik ve idari şartnameye göre ihaleye çıkarılmış, 2023/1533616 nolu ihale 07.02.2024 tarih ve 2024/UY.II-255 nolu Kamu İhale Kurumu Kararı ile ihale  iptal edilmiştir. Teknik şartnamede iptal konusu durum düzeltilmemiştir. İhaleye çıkılmaması gerekmektedir. (Kanuna karşı hile) 

2—İhalenin hangi türe göre (yapım, hizmet, mal) ihaleye çıkarılmasının tespitinde; yaklaşık maliyete bakılır ve hangi türün oranı yüksek ise o tür üzerinden ihaleye çıkılması gerekmektedir. Yani örneğin bu işle ilgili ihalede mal alımının oranı % 30, yapım işinin oranı %32 ve hizmet işinin oranı 38 olduğunda, işin hizmet alımı üzerinden ihaleye çıkılması gerekmektedir.

3—Yapılacak iş kalemleri incelendiğinde; park, bahçe, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç kiralama işlerinin olduğu görülmektedir. Bilindiği gibi bu işlerin ihale konusu yapılabilmesi için ihale süresinin 5393 sayılı Belediye Kanununun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri” başlıklı 67 nci maddesi gereğince mahalli idareler seçim tarihi olan 31.03.2024 tarihi + 6ay :30.09.2024 tarihini geçmeyecek şekilde ihale edilmesi gerekmektedir.(Söz konusu işte ihale süresi 03.04.2024 - 04.11.2024 olarak belirlenmiştir.)Kanuna aykırı işleme yapılmıştır

2023/1298646 2024 Yılı Kültür Ve Sanat Etkinlikleri İhtiyaçlarının Karşılanması Hizmet Alımı Abdurrahman Korkmaz 19.471.000,00 09.01.2024 - 31.12.2024

—Yapılacak iş kalemleri incelendiğinde; fuar, panayır ve sergi hizmetleri görülmektedir. Bilindiği gibi bu işlerin ihale konusu yapılabilmesi için ihale süresinin 5393 sayılı Belediye Kanununun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri” başlıklı 67'nci maddesi gereğince mahalli idareler seçim tarihi olan 31.03.2024 tarihi + 6ay :30.09.2024 tarihini geçmeyecek şekilde ihale edilmesi gerekmektedir.(Söz konusu işte ihale süresi 09.01.2024 - 31.12.2024 olarak belirlenmiştir.)Kanuna aykırı işlem yapılmıştır.

2023/1316286 2024 Yılı Açılış Ve Fuar Organizasyonları Hizmet Alımı Reyyan Organizasyon eğitim Taş.İnş.Ve Gıda Paz.Tic.Ltd.Şt 5.871.250,00 10.01.2024 - 31.12.2024

—Yapılacak iş kalemleri incelendiğinde; fuar, panayır ve sergi hizmetleri görülmektedir. Bilindiği gibi bu işlerin ihale konusu yapılabilmesi için ihale süresinin 5393 sayılı Belediye Kanununun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri” başlıklı 67 nci maddesi gereğince mahalli idareler seçim tarihi olan 31.03.2024 tarihi + 6 ay: 30.09.2024 tarihini geçmeyecek şekilde ihale edilmesi gerekmektedir. (Söz konusu işte ihale süresi 10.01.2024 - 31.12.2024 olarak belirlenmiştir.)Kanuna aykırı işlem yapılmıştır.

2023/1289734 Taşıt Kiralama Hizmeti Alımı Atak Turizm Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. 14.211.600,00 16.01.2024 - 31.12.2024

—Yapılacak iş kalemleri incelendiğinde; araç kiralama işlerinin olduğu görülmektedir. Bilindiği gibi bu işlerin ihale konusu yapılabilmesi için ihale süresinin 5393 sayılı Belediye Kanununun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri” başlıklı 67 nci maddesi gereğince mahalli idareler seçim tarihi olan 31.03.2024 tarihi + 6ay :30.09.2024 tarihini geçmeyecek şekilde ihale edilmesi gerekmektedir.(Söz konusu işte ihale süresi 16.01.2024 - 31.12.2024 olarak belirlenmiştir.) Kanuna aykırı işlem yapılmıştır.

2023/1290575 2024 Yılı Gezi Ve Konaklama Organizasyonu Hizmeti Alımı İstanbul, Çanakkale, Konya, Nevşehir, Edirne, Bolu Vb. Azur Organiz. Turizm Taşım.Eğit.Ve Reklam Hizm.Paz.Ltd.Şti. 4.500.000,00 11.01.2024 - 31.12.2024

—Yapılacak iş kalemleri incelendiğinde; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri görülmektedir. Bilindiği gibi bu işlerin ihale konusu yapılabilmesi için ihale süresinin 5393 sayılı Belediye Kanununun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri” başlıklı 67 nci maddesi gereğince mahalli idareler seçim tarihi olan 31.03.2024 tarihi + 6ay :30.09.2024 tarihini geçmeyecek şekilde ihale edilmesi gerekmektedir. (Söz konusu işte ihale süresi 11.01.2024 - 31.12.2024 olarak belirlenmiştir.) Kanuna aykırı işlem yapılmıştır.

2023/1230696 2024 YILI ETKİNLİK VE ORGANİZASYON HİZMETİ ALIMI ABDURRAHMAN KORKMAZ 4.534.700,00 02.01.2024 - 31.12.2024

1--Yapılacak iş kalemleri incelendiğinde; Host/Hostes ve Yardımcı Personel 100 adet, Tarihi Yarım Ada Gezileri ile okul gezileri 100 kişi, Dini Mekanlar Gezisi 100 kişi, Çocuk eğlence Mekanları Gezisi 200 kişi, İlçe İçi Gezi Programı 100 kişi, Lunapark Gezisi 250 kişi, Hayvanat Bahçesi Gezisi 250 kişi, Kafile Sorumlusu 15 kişi, Rehberlik Hizmetleri 10 kişi, Otobüs  Kiralama 30 adet olduğu görülebileceğinden; 5393 sayılı Belediye Kanununun “Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri” başlıklı 67 nci maddesi gereğince mahalli idareler seçim tarihi olan 31.03.2024 tarihi + 6ay: 30.09.2024 tarihini geçmeyecek şekilde ihale edilmesi gerekmektedir (Söz konusu işte ihale süresi 02.01.2024 - 31.12.2024 olarak belirlenmiştir.) Kanuna aykırı işlem yapılmıştır.

2—Ayrıca yukarıda açıklandığı üzere; 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca belediyelerin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı yapamayacağı; 696 sayılı KHK sonrasında yapılan mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde değiştirilen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.1.3’üncü maddesinde, mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan ve niteliği gereği süreklilik arz eden park bahçe bakım ve onarım işi, çöp toplama, cadde, sokak, meydan vb. temizlik işleri, bu işlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan refüj ve yeşil alanların bakım ve onarımı, ot temizliği, çim biçimi, toprak işleme, arazi hazırlığı, fidan üretimi, dikimi ve bakımı ile ağaç budama, sulama ve bakımı, sürücülü araç/iş makinesi kiralama vb. işlerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.1.1’inci maddesinde yer alan diğer koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edileceği açıklanmıştır.

İnceleme konusu ihalenin; HOST/HOSTES VE YARDIMCI PERSONEL 100 ADET iş kalemlerinin yer aldığı görülmekte olup 696 sayılı KHK uyarınca söz konusu işler için belediyeler tarafından personel istihdam edilemeyeceği açık olduğundan, ihalenin konusu itibarıyla 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 83'üncü maddesinde yer alan düzenlemeler gereği kamu ihalesine konu edilemeyecek bir alım konusu olması nedeniyle, alımın kamu ihalelerine konu edilmesi işleminin düzeltici işlemler giderilemeyecek nitelikte işlem olduğu anlaşıldığından, ihalenin iptali gerekmektedir. Bu anlattığım yolsuzluk son zamanlarda gündem olduğu için incelediğim bir belediyenin, sadece bir ihalesinin incelenmesinde tespit edilmiştir. Biliyoruzki hem bu belediye hem de diğer belediyelerde benzer şekilde kitaba uydurulmuş yolsuzluk mevcut. Yine biliyoruz ki bu yolsuzluk ne ilk ne de son olacak. Cumhurbaşkanlığı yönetimi, muhalefet belediyelerine gösterdiği denetim/soruşturma  hassasiyetini iktidar belediyelerinde göstermeden bu yolsuzluklar son bulmaz.