Mühendis-Müteahhitlerimizin kıymetini bilelim

Farkında değilim ama “mühendis müteahhit” kavramının müellifi benmişim.

Öyle diyor, kadim silah-asker arkadaşım, Teğmen Prof. Dr. Barış Doster hocam.

Öyle ise konuyu biraz daha eşeleyelim de araya kimse girmesin ki patentimiz tescillensin.

Dünyada mühendislik kavramının geçmişi çok eskidir.

İstanbul Aksaray’daki, Roman Aquedecks-Roma Su Kanalları, kilometrelerce uzaktaki kaynak suyunu, kot hesabıyla cazibeli olarak pompasız bir şekilde şehre taşımış.

Suriye’nin Hama şehrindeki Norialar, sulama amaçlı su yükseltme makinesi olarak kullanılmış.

Macclesfield kanalı üzerindeki yılan köprü, atın çektiği dar tekneden çözülmeden yedek patikanın kanalı geçmesine izin veren sistematikle yapılmış.

İran’ın küçük Nashtifan köyünde, dünyanın en eski yel değirmenlerinden bazıları hala dönmektedir.

Kolezyumlar, binlerce insanı bir araya toplamış.

Hala nasıl inşa edildiği tartışılan Mısır Piramitleri de bir mühendislik eseridir.

Türklerin Kurganları, İran’ın Genat yeraltı su kanalları da öyledir.

Ancak 1730 buharlı birinci sanayi devrimi, mühendisliği başka bir evreye taşıdı.

Kas gücünü, mekanik enerji ile makine gücüne çevirerek, taşıma algoritmasını değiştirdi.

Binlerce ton yükü, parmağıyla hareket ettirme kabiliyetine ulaştırdı.

Yapay zeka ise mühendisliği en üst seviyeye taşıyor. 

Türk Mühendis Müteahhitleri de bu değişime ayak uyduruyor.

Okur yazar olmayan alaylı müteahhitlerin yaptığı gelişi güzel uygulamalar, kamu nezdinde hala bir miktar geçerli ise de ahali tarafından kabul görmüyor.

Vatandaş, hapishane kaçkını, berduş kılıklı müteahhitlerden bıktı.

Sıtkı sıyrıldı.

En son, Gebze metrosu sebebiyle çöken binada canıyla ödedi bu serkeş müteahhitlerin aymazlığını.

Kaderimiz mi?

Elbette değil.

Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu mühendislik yapılarını, gerekli fen şartlarına uygun yapacak, onlarca mühendis müteahhidi var. 

Ben demiyorum.

ENR-Uluslararası Mühendislik-Müteahhitlik sıralaması yapan kurum söylüyor.

Ne diyor!

Türk mühendis müteahhitleri, Dünyanın çelişti ülkelerinde, havalimanı, metro, yol, hızlı tren, baraj, liman, deniz üstü enerji tesisleri gibi endüstriye projeler yapıyor.

Çok da başırılılar ve iş kazasına bağlı ne ölüm ne de yaralanma yaşamıyor.

Yaptıkları projeler ve imalatlar yüzyıllar boyunca hizmet etme kabiliyetine sahip.

Kaliteliler.

Diğer yandan, bu eserlerin hem projelerini tasarlıyor hem de imalatını yapıyor.

Kiminle?

Türk üniversitelerinden mezun mühendis ve mimarları ile.

1970’lerde Libya Misrata Liman inşaatında, Sezai Türkeş ve Fevzi Akkaya ile başlayan Türk Mühendis Müteahhitleri, ENKA’nın kurucusu Şarık Tara Ağebey ile bir üst lige geçti.

Rol modellerini iyi analiz eden ikinci ve üçüncü kuşak cumhuriyet mühendis müteahhitleri, abilerinden aldıkları bayrağı daha da yükseğe taşıdılar.

Ersin Arıoğlu, Nihat Gökyiğit, Feyyaz Berker, Necati Akçağlılar, İdris Yamantürk, Gönül Talu, Üzeyir Garih, Ertuğrul Kurdoğlu, Çarmıklı gibi mühendis müteahhit abilerimiz yurtdışı müteahhitliğinde çok başarılı oldu ve ardından da havalimanı inşaatında bir devrim yaratan Sani Şener Ağabeyimiz, müteahhitliğin algoritmasını değiştirdi ve sadece yapan değil hem yapan hem finanse eden hem de işleten bir sistem kurdu.

Böylece Türk Mühendis Müteahhitlerinin yurtdışı inşaat proje yapım işi 500 milyar doları aştı.

Tercih edilen mühendis müteahhitler sınıfına girdi, marka oldu.

Ağırlık olarak, Avrasya, Ortadoğu ve Kuzef Afrika ülkelerinde çalışıyorken, Avrupa kıtasında da projeler üstlenmeye başladı.

Bakınız, Stokholm metrosu.

Üniversitelerimizin mühendislik fakülteleri güçlendikçe, mühendis müteahhitlik sistemimiz de çevikleşecek ve ülkemize daha fazla katma değer yaratacaktır.