TÜİK ile ENAG savaşı

Her ayın belli gününde TÜK de özel kurum olan ENAG da aylık ve yıllık enflasyon rakamlarını açıklamaktadır. Halkımız da bu verilere o kadar alıştı ki, artık verilere değil, pazarlarda etiketlere bakmaya başladı. Böylece, halkımız enflasyondan doğrudan politikacıları sorumlu görmediği gibi, politikacının dahi inanmadığı verilerle maaşlar istenildiği kadar baskılanabilmektedir. 

İki gün evvel yine TÜİK bu aylık görevini yaptı. TÜİK’e göre Ocak ayında aylık enflasyon % 5,03 imiş. Oysa Aralık ayında, yani ücret ve maaşların belirleneceği dönemde, Allah’ın hikmetine bakın ki, enflasyon verisi Ocak ayının yaklaşık beşte biri kadarmış. Hayret!  Ocak ayında ENAG’a göre aylık enflasyon, TÜİK verisinin yaklaşık iki katı kadar, % 8,22 olarak ilan edildi. Yıllık enflasyon oranlatına bakarsak, ENAG’a göre % 81,10, TÜİK’e göre ise 42,20 olarak verilmiştir. İki kurum verileri arasındaki bu anormal farka ilgili kamu kurumu mensupları da inanıyor olmalı ki, ‘halkı yanıltma ve/veya isyana teşvik vs’ gibi gerekçelerle dönemin yargı çarkına almıyor! Peki, eğer özel kurum verileri halkı yanıltmıyorsa, kamu kurumu acaba nasıl veya hangi gerekçe ile meşkûk verilerle halkı uyutmaya çalışıyor ki? 

Her ay bu saçma istatistik verilerini, daha doğrusu çarpıtılmış verileri tartışmaktayız. Sanırım, hiçbir sonuca ulaşmadığını düşündüğümüz tartışmalar aslında bir sonuca ulaşıyor; meşkûk kamusal veriler ve boş eleştiriler nakaratı tam da siyasi kadronun halkı sürüklemeye ve soğurmaya uygun gördüğü eleştiri havuzudur. Zira bizler bu açıklanan serileri eleştirirken, eleştirilerimiz güçlenmemekte, fakat farkında olmadan verilere alışmaktayız, hatta kanımızı emen zalim verileri tüm yoksullaşma sebebi olarak görmekten uzaklaşıp, mazoşisttik bir yaklaşımla enflasyonu ve politikacıların üstün sınıflar lehine uyguladığı politikaları içselleştirip, zımnen onaylamış oluyoruz. İşte, öğrenilmiş zavallılık tam da budur! 

Hal bu ise, her ay önümüze koyulan bazı verilerle uğraşmayı bir tarafa bırakıp, doğru veya yanlış,  verileri böylesi şekillendiren ana yapıya bakalım ve bu yapı ile ilgili politikalara eğilelim.  Fiyatlar düzeyi ve fiyatlardaki oynamalar ekonominin işleyiş göstergeleridir. Biraz teknik kavramlarla açıklamak gerekirse, enflasyon olayı mali işileyişle mi, yoksa reel süreçlerle mi ilgili bir sonuçtur diye süreci sorgulamamız gerekmektedir. Şunu hemen belirtmem gerekir ki, bütçe açığı, cari açık, enflasyon ve faiz gibi veriler, kendi başlarına bir sebep değil, alt-yapıdaki reel ekonominin işleyişinin göstergesel sonuçlarıdır. Durum bu olunca, söz konusu göstergeleri düzeltmeye çalışmak tam anlamı ile anlamsız ve nafile bir çabadır.

Durum bu ise, bizim nerelere bakmamız ve ne tür önlemler üzerinde düşünmemiz gerekir? Eğer her ay halkımıza bilgi sunarcasına ilan edilen bazı veriler birer ana sebep değil de, sonuçlar ise, sonuçlarla saatlerce tartışmak yerine, ana sebeplere gitmeliyiz. Diğer bir deyişle, sormamız gereken soru, üretimde verimlilik, hammadde sorunu, üretim yeri ile piyasa mekânları arasındaki bağlantılar gibi reel konular olmalıdır. O halde, neden ana sebebe gitmeden, göstergelerle uğraşıyoruz ve göstergeleri düzeltmeye çalışıyoruz? Burada mesele şudur: Türkiye 1961 Anayasası ile Planlama-Programlama-Bütçeleme sistemine geçmiş idi. Birinci ve ikinci planlar oldukça başarılı uygulandıktan sonra, maalesef, üçüncü plandan sonra siyasi hedefler ekonomik plan kavram ve uygulamasının önüne geçti. 

Planlama dönemleri reel ekonomi dönemleri idi. Özal dönemi ve sonrasında küresel ekonomi finansal alana savrulurken, müzmin cari açığı nedeniyle Türkiye ekonomisi de çaresizce finansal sömürü alanına girdi. Özal döneminin “sıcak para politikası “adeta bir madde bağımlılığı gibi ekonomiye yapıştı. 2000 IMF-Derviş programı da “Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı” gibi tantanalı, fakat aldatmaca bir programla, Orta Vadeli Program (OVP) uygulaması ile ekonomiyi finansal sömürü alanına pekiştirdi. OVP uygulamasına göre, gelecek üçer yıllık dönemler itibariyle bütçe açığı, cari açık, enflasyon ve faiz haddi konuları saptanıp, ekonomi bunlara uyumlu olmaya zorlanacaktır. Buradaki hedef, ülkeye sıcak para çekebilmek amacıyla, özellikle faiz haddi ve enflasyon oranı ilk sıralarda olmak üzere, kamu kesimi borçlanma gereksinimi, cari denge ve istihdam koşullarına riayet edilmesidir. Bu hedeflerin tercümesi ise, ekonomiyi ayakta tutabilmek için, halkın özellikle de büyük bölümünün yoksulluğa itilmesi pahasına ekonıminin devamlı sıcak paraya mahkûm edilmesidir. Açıktır ki, 85 milyonluk bir ülkenin böyle bir ekonomik hedefi ve programı akla uygun olarak görülemez. Bu durumda, reel ekonomik alt-yapının ihmal edilmesi pahasına OVP hedefi ile yetinmek, koca bir ekonomik potansiyelin, giderek derin krize sürüklenen küresel kapitalizmin destkeklenmesi amacıyla emperyalist vantuzlara bağlanmasından başka bir anlama gelmez!