Ersin Arıoğlu ve Avrasya Tüneli'nin gözleri

Bugün bir Pazar yazısı yazayım dedim ama aklımdaki konuları bir türlü toparlayıp sıraya koyamadım.

Daha önce teknik bir durum için hazırladığım bir konuyu gündeme getirmek istedim.

Hem de fakir cumhuriyetin yetiştirdiği Ersin Arıoğlu gibi büyük bir mühendisi analım istedim.

Kör gözlü Avrasya Tüneli

Avrasya tüneli inşaatı dünyanın en zor projelerinden biriydi. 

Türk Mühendis-Müteahhitleri kısa zamanda bu tüneli inşa etmeyi başardı.

Köstebek denilen “burgulu delici” ile karadan bir delik açıp denizin altına doğru kör bir ortama ilerledi. 

Her ne kadar zemin etütleri yapılmış olsa da önlerine her şey çıkabilirdi. 

Her şey derken Marmara lüferi ya da hamsisi değil. 

Önceden kum veya kil diye düşünülen yumuşak zemin çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilirdi.

İşte o zaman ölmek de isteyebilirsiniz. 

Böyle bir durum anlayışla karşılanabilir ki Osmangazi Köprüsü inşaatında bir Japon mühendisinin harakirisini öyle karşıladık. 

Hatalı hesap sonucu Köprü Kulesinden kopan halatı boğazına dolayarak bu dünyadan ebedi aleme göçüp rahmeti rahmana kavuştu. 

Yaşanan o ayıp zaten hayatta kalmasına engeldi. 

En azından Japon kültürüne göre.

Avrasya tünelinde de benzer hadise yaşanmasın diye projenin yöneticisi, Yapı Merkezi İnşaat Firmasının sahibi, büyük mühendis, Ersin Arıoğlu yapılan hesapları geceleri tekrar tekrar inceleyerek köstebeğin motor gücünü 3 katına çıkarmış. 

İyi ki de çıkarmış, çünkü köstebek deniz altında ilerlerken bir bölgede beklenmeyen biçimde sert bir zemine denk gelmiş. 

Eğer ki Ersin Bey’in revize edilmiş hesap modeli olmasaymış, köstebek belki de Marmara denizinin altında ölüme terk edilecekmiş.

Proje de nakavt olurmuş. 

Çünkü karadaki tünel inşaatında sıkışan köstebek, zemin üstünden açılacak delik ile bir şekilde kurtarılabilir ancak deniz tabanı altındaki kurtarılamaz imiş. 

Allah Ersin Bey’e rahmet eylesin, mekanını cennet yapsın. 

Modern Türkiye’nin yetiştirdiği erken dönem unutulmaz mühendisleri arasında ilk 10 içinde sayılacak bir abimizdi.

Cumhuriyet bir Sezai Türkeş-Fevzi Akkaya, bir Ersin Arıoğlu, bir Şarık Tara, bir İdris Yamantürk, bir Üzeyir Garih, bir Nihat Gökyiğit-Feyyaz Berker-Necati Akçağlılar’ı, garantisi olmamakla birlikte elbette tekrar yetiştirir. 

Yetiştirir yetiştirmesine de fikri ve nakdî maliyeti ve süresi ne olur bilinmez. 

Bu yazıyı yazma amacımı her ne kadar Türk Mühendisliğinin kabiliyetini gün yüzüne çıkarmak olsa da esas amacım tünelin trafik akışına olan etki faktörünü arttırmak. 

Avrasya tüneli her ne kadar iki kıtayı denizin altından birbirine bağlasa da, trafik problemini tam anlamıyla çözemedi. 

Tünelin bağlantı yollarında, giriş ve çıkış ağızlarında oluşan trafik yoğunluğu tünelin işlev kabiliyetini istenilen düzeye çıkaramıyor.

Akademisyen hastalığı, bu soruna bir çözüm bulabilir miyim diye aklımı kemiriyor. 

“Şöyle bir çözüm olur mu” diye düşünmeden edemiyorum.

Bu tünel, karadan da yer altı bağlantı tünel yolları ile uzatılırsa daha iyi bir çözüm olur diye geliyor aklıma. 

Mevcut hatta ek olarak, Kazlıçeşme ve Göztepe’nin doğu-batı hattına yapılacak tüneller Yenikapı ve Kadıköy bölgesinin trafiğini rahatlatır. Anadolu yakasında Göztepe’ye ulaşan araç hiç yüzeye çıkmadan, yeraltından devam ederek Pendik’e ulaşırsa bölge trafiği rahat bir nefes alır. 

Benzer bir uygulama Yenikapı’nın batısına da yapılabilir. 

Bernolli’nin Su Debisi-Boru Çapı hesabı benzerliğinden gidersek, her ne kadar tünelimiz olsa da, tünelin yaklaşım ve bağlantı yollarındaki sıkışıklık hem tünel ağzı hem de tünel içindeki hızı yavaşlatarak trafik çilesini başlattığını anlıyoruz.

Deniz altı tünelinin devamına düşündüğüm, karadan devam edecek şekilde yapılacak tüneller de aynı çapta olacağı için araç akışında serbestlik sağlar ve trafik problemi ortadan kalkar.

Daha detaylı bilgi isteyen gogıla “Big Dig Boston” yazarsa tüm bilgiye ulaşabilir.

Beni de arayabilir.