Bu yıl emeklilerin yılı olacak!

2024 yılı Türkiye’de ‘Emekliler Yılı’ olarak ilan edildi!

Emekliler bu duruma bayram etti! Ama Türkiye’de yaşayan yabancı emekliler…

Onlar bunu özel bir etkinlik olarak algıladı.

Hani o yıl ‘Nesli Tükenmekte Olan İncir Yaprağı Tırtılı Yılı’ ilan edilir ve tüm yıl etkinlikler düzenlenir ya öyle sandılar. 

İncir Yaprağı Tırtılı temalı şiir dinletileri, İncir Yaprağı Tırtılı maketli geçit törenleri falan bekleyecekler…

Aslında 2024 yılı Türkiye’de ‘Emekliler Yılı’ olarak bizim emeklilerimiz için düşünülmüştü. Ama bizim emeklilerin bu yıldan fazla bir beklentisi olmasın! 

En düşük emekli maaşı 10 bin TL’ye yükseltildi. Ama bunu bayram olarak kutlayacak emekli bulmak zor olacak sanki…

Türk-İş verilerine göre dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 2023 Aralık ayında 47 bin lirayı aştı.

Yani bırakın 4 kişilik bir aileyi. 4 emekli bir araya gelse açlık sınırının üzerine çıkmak için bir arkadaşlarını daha ikna edip ‘beşi bir yerde’ bir ortaklı kurmaları gerekiyor. 

Hadi 4 kişilik aileyi geçelim “Adam zaten emekli. Çoluk çocuk da büyümüştür kendi başının çaresine baksınlar” diyelim. 

Ama yine Türk-İş verilerine göre bekar bir çalışanın yaşam maliyeti Aralık ayında 18 bin 796 TL olarak açıklanmıştı. Yani emekli tek başına bile yaşasa 10 bin TL’lik maaşı ile bir adam etmiyor, yarım yaşayacak!

Peki İncir Yaprağı Tırtılı etkinliğini bekleyen Türkiye’de yaşayan yabancı emeklinin durumu ne?

Hemen bir örnek vereyim. İngiltere sağlık sistemi NHS’te 25 yıl çalışıp kendi isteği ile emekli olan bir eski hemşireden örnek vermek istiyorum. Adını vermek istemediği için yazıda Sarah diye bahsedeceğim kendisinden. Türkiye’de yaşadığı için adını vermek istemedi, belki tanıyan çıkar diye! 

Sarah, 25 yıl çalıştıktan sonra haklarının bir kısmından da feragat ederek erken emekliliği seçmiş biri. Ve emekli olur olmaz daha sıcak bir ülkede yaşamak istediği ağır bastığı için eşi ile beraber Türkiye’ye yerleşmeye karar vermiş. 12-13 yıldır da Türkiye’nin en sıcak yerlerinde yaşamış. Dalaman, Bodrum, İzmir… 

Sarah ve eşinin kemikleri ısınmış tabii… 

Türkiye’de nasıl yaşadıklarını sordum. 

Sarah, erken emekli olduğu için düşük bir emekli maaşı aldığını söyledi. 800 ‘pound’cuk maaş veriyormuş İngiliz devleti ona…

Yani 31 bin TL’lik bir geliri var. Eşinin emekliliğini biraz beklemişler. İlk yıllar sadece Sarah’ın emekli maaşı ile geçinmişler cennet koylarımızda…

Şimdi o da 800’pound’cuk emekli maaşı alıyormuş. İki İngiliz emekli çiftin aldığı emekli maaşı Türkiye’de 60 bin TL’den fazla ediyor… 

Ki bu başka hiçbir geliri olmayan ve Türkiye’de dul yetim maaşı gibi verilen bir para. İngiltere’de isterseniz bazı ek ödemeler ile ya da prim satın alarak emekli maaşınızı yükseltebiliyorsunuz. 

BBC’nin bu konuyla ilgili yayınladığı bir makaledeki detay gözüme çarptı. 

“Türkiye’de emeklilerin geçinmekte zorlanmasına yol açan nedenlerden biri emekli maaşlarındaki artışların, diğer maaşlardaki artışın gerisinde kalması olabilir” yazıyordu makalede. 

2001 yılında asgari ücretin 1,6 katı olan en düşük emekli maaşı, 22 yıl sonra net asgari ücretin 0,6 katına düştü.

Buna göre oran aynı kalsaydı Ocak 2024 itibarıyla emekli maaşı 27 bin TL olacaktı. 

Hal böyle olunca asgari ücret konusunda Türkiye, Avrupa ile kıyaslandığında nerede diye bakmak lazım. 

Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) Avrupa ülkelerindeki en düşük ve en yüksek asgari ücrete dair bir veri yayımlıyor. En son 2021 yılında yayınlanan bu veriye göre Türkiye, 27 ülke arasında 26’ncı sırada. Geçtiği tek ülke ise Arnavutluk. 

Türkiye’yi her fırsatta kıskanan Almanlar bu alanda ilk sırada. İtalyanlar ise ikinci…

Yani Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu emeklilerin 2024 yılı Türkiye’de ‘Emekliler Yılı’ olmasından dolayı nasıl mutlu olduklarını bu liste bile gösteriyor. 

Sarah ve kocası güney sahillerimizde kemiklerini ısıtırken, Alman emekliler “Türkiye bu yılı emekliler yılı olarak ilan etmiş gidip etkinliklere katılalım” diye seyahat şirketlerine koşarken bizim emekliler pazardan eve boş file ve yaya olarak dönerek kutlayacak bu özel yılı…