Ekranlardaki Boncuklu Deli İbrahimlerin Suriye hayali çok tehlikeli

Televizyonlara çıkarılan gazeteci, bilirkişi, uzman diye nitelendirilen bazı kendini bilmezlerin söylemleri çok tehlikeli… Umarım akıl sağlığı kontrol edilmesi gereken bu kişileri siyasiler ciddiye almıyordur, sadece ekranlarda dizi izler gibi Osmanlı hayali gören izleyenler ciddiye alıyordur. Yoksa durum çok vahim!

Suriye’de yaşananlar malum, Esad belki de hiç bu kadar zor bir dönem yaşamadı ama komşudaki yangından nemalanma planları yapan bu tarih bilmez, tarihten ders almaz birkaç şovmenin unutmaması gereken bir gerçek var; “Komşunun evi yanarsa sönünce arsasına konmak için elinizi ovalarsanız ya o ateşten bir kıvılcım evine sıçrar ya da dumandan zehirlenirsin.”

“Halep bizim olsa fena mı olur?” mantığı ile Suriye’deki karmaşadan rant sağlamayı hayal edenler daha önce “Şam’da namaz kılacağız sözlerini de Şam’ı topraklarımıza katacağız” olarak algılamıştı. 

Ancak süreç içinde komşudaki yangın elimizde milyonlarca göçmen, ekonomik sıkıntılar ve bölgede kontrol edilemeyen terör grupları olarak karşımıza çıktı. Komşun huzurluysa huzurlu bir uyku çekersin. 

Ekranlarda Türkiye’nin dış siyasetini dizayn etmeye çalışan bu boncuklu İbrahimlere Sultan İbrahim’den örnek vererek anlatalım. 

Boncuklu Deli İbrahim olarak bilinen Osmanlı’nın 18. Padişahı Sultan İbrahim, I. Mustafa, II. Osman ve IV. Murat’ın hükümdarlığı boyunca kafes hayatı yaşadı. IV. Murat hayattaki şehzadeler Kasım, Süleyman ve Bayezid’i öldürtmüş, İbrahim ise annesi Kösem Sultan’ın korumasıyla hayatta kalabilmişti. Rivayetlere göre Kösem’in Harem’in bodrum katlarında saklaması ve “zavallı ve aciz göstermesi” hayatını kurtarmıştı. Babası öldüğünde iki yaşında olan İbrahim’in kafes hayatı, diğer şehzadelerin öldürülmesinin de etkisiyle korku içinde geçmiş ve muhtemelen iyi bir eğitim alamamıştı.

İyi eğitim almamasının cezasını da sonra çevresindeki dalkavukların hatta üfürükçü hacı hocaların yönlendirmelerine kendini bırakmak suretiyle sadece 8 yıl tahtta kalabilmiş ve yine bir fetva sonrası da öldürülmüştü. 

Rahatsızlığı dolayısıyla onlarca çılgın işe imza atan sultan, dış politikada yaptığı bir hata sonrası tahtından oldu. Tahta çıktığı ilk yıllarda sükûnetin mimarı olan Sadrazam Kemankeş Kara Mustafa Paşa’yı “Cinci Hoca” olarak tanınan Safranbolulu Hüseyin Efendi ve Yusuf Paşa’nın kışkırtması ile öldürttü. 

Sonrasında kışkırtmalarla ve atalarının başarılarına özenti ile zafer isteği kabardı. 1645 yılında dört yıl sürecek Girit kuşatmasını başlattı. Girit Akdeniz’de stratejik yönden önemli olmakla beraber kuşatmanın çok uzun sürme ihtimali ve ağır maliyeti hesaplanmamıştı. Çevresinde onu yönlendirecek aklıselim kimse kalmadığı ve kendisi de diğer padişahlar gibi iyi eğitim almadığı için hata yapması kaçınılmaz oldu. 

Kuşatmanın başında Hanya’nın fethi büyük bir sevinç yaşanmasına neden oldu. Ancak Sultan İbrahim, Hanya fatihi Yusuf Paşa kendisine mermer sütunlar dışında hediye getirmediği ve fethi tamamlamadığı için rahatsız olmuştu. Girit’in konumunu ve şartları bilmeyen padişah, paşadan Girit’in tamamen fethini emretmişti.

İbrahim, Yusuf Paşa’yı “kış mevsiminden dolayı sefer yapılamayacağı” gibi açıklamalar yapmaya çalışınca da boğdurttu. 

1648’de Girit kuşatması nedeniyle Venedik donanması Çanakkale Boğazını abluka altına aldı. Süreç içerisinde Padişahın sağlığı iyiden iyiye bozuldu. Kuşatmanın maliyeti ek vergiler getirmesine neden oldu. Sonunda ulemalar ve kapıkulları ayaklanıp Sultanı tahttan indirdi. Sonra da iki halife olmaz diyerek idam ettirdiler. 

Tarihte zafer kazanmak isteyen ve hata yapan çok karakter var ancak dış politikayı iyi okuyamamak felaketin kapısını aralar. Günümüzde toprak almak ekranlarda “Oralar bizim olsa fena mı olur?” demek kadar kolay değil. Putin’in bile Ukrayna konusunda yaşadıkları ortadayken. 

Umuyorum ki akılı selim devlet adamları bu reyting kaygılı safsataları ciddiye almaz. Suriye’de atılacak yanlış bir adım bile bize yeni kamburlar yükleyecektir…