Gizli Açlık İçindeki “TÜRKİYE YÜZYILI”

Çocuk açlığını görmek istemeyen iktidara görevini hatırlatmak için “TÜRKİYE OKUL YEMEĞİ KOALİSYONU” kuruldu.

Billboardlarda, reklamlarda, radyolarda “TÜRKİYE YÜZYILI” diye bağıran iktidar, okullarda çocuklara bir öğün yemek vermiyor.  Yeniden baskı oluşturmak, tüm okul kademelerinde bir öğün yemek ve içilebilir temiz su talebini güçlü bir şekilde dile getirmek, çok daha güçlü bir mücadeleyi başlatmak için “Türkiye Okul Yemeği Koalisyonu” kuruldu.

Türkiye’de her 3 çocuktan biri yoksulluk ve yetersiz beslenme sorunu yaşıyor! 2021 yılından bu yana, gıda fiyatları yüzde 402 oranında arttı. Yoksulluğun derinleşmesi, gizli açlığın yaygınlaşması nedeniyle, çocuklarımız  gizli açlık tehlikesiyle karşı karşıya. BAYETAV (Bir arada Yaşarız- Eğitim Ve Toplumsal Araştırma Vakfı), 2 Mart’ta  “Gizli Açlık” raporunu açıkladı. Durum vahim.

Türkiye’de 3 çocuktan biri yoksulluk ve yetersiz beslenme sorunu ile karşı karşıya. Hâl böyleyken, Milli Eğitim Bakanlığı  okullarda anaokul çocuklarına bir öğün yemek vermeyi 2023-2024 Eğitim-Öğretim yılı programına alsa da, bu kararı geri çekti. Yeniden baskı oluşturmak, tüm okul kademelerinde bir öğün yemek ve içilebilir temiz su talebini güçlü bir şekilde dile getirmek, çok daha güçlü bir mücadeleyi başlatmak için Öğrenci Veli Derneği, TBB, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği,  BAYETAV, Derin Yoksulluk Ağı, EĞİTİM-SEN, EĞİT DER bir araya gelerek "Türkiye Okul Yemeği Koalisyonu'nu" oluşturdu.  

Bir basın açıklamasıyla hem Türkiye Gizli Açlık raporunu yayınlayan hem de kurulma amacını açıklayan “Türkiye Okul Yemeği Koalisyonu”nun çağrısına kulak verelim.  

“Sağlıklı beslenme her çocuğun temel hakkıdır. Başta siyasi iktidar olmak üzere, ilgili kamu kurumluluğunun sorumluluğundadır. Çocuklar okulda aç kalmamalı. Eğitim kurumları çocuklara eğitim ve sağlıklı beslenme imkanını bir arada sunmalı. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları’na Dair Sözleşme’ye imza atmış Türkiye’nin, sözleşmenin ilişkin maddesine dayanarak, tüm kademelerdeki okullarda eğitim gören çocuklarımıza, ayrım yapılmaksızın ücretsiz, nitelikli bir öğün yemek ve temiz içme suyu temininin sosyal devletin görevi olduğunu hatırlatıyoruz.  Çocuklarımız başta olmak üzere, yoksullukla ilgili olarak, açlık sorunu yaşayan kesimlere yönelik acil “kamusal destek-dayanışma programı uygulamaya koyulmalıdır.

Devlet okullarında ücretsiz beslenme birincil öncelikli mesele olarak görülmeli. Gelin hep birlikte çocuklarımızın geleceğine sahip çıkalım. Yapılan çalışmaların takipçisi olalım. Birlikte çözüm üretelim!”

BAYETAV (Bir arada Yaşarız- Eğitim Ve Toplumsal Araştırma Vakfı)’nın Gizli Açlık Raporu’nu okudum. Çok çarpıcı verilerle Türkiye’nin büyük bir gıda krizi içinde olduğunu, bundan en çok çocuklarımızın zarar gördüğünü ve acil olarak Milli Eğitim Bakanlığı’nın çocuklara okulda ücretsiz bir öğün uygulamasını başlatması gerekliliğinin altını çiziyor.

Biz nasıl bir toplum istiyoruz? Çocuklarımızı sağlıklı büyütmek istiyor muyuz? Çocuklarımızı ne kadar önemsiyoruz? Bü ülkeyi yöneten ve yönetmeye talip olanların okuması gereken bir rapor. BAYETAV’ın ve Bülent Şık’ın emeğine sağlık. “Gizli Açlık” raporu yakın gelecekte Türkiye’nin çok ciddi bir halk sağlığı sorunuyla karşı karşıya kalacağını da vurguluyor.

“Gıda krizi en fazla, toplumun işsiz, güvencesiz ya da yeterli gelire sahip olmayan yoksul kesimlerini etkilemektedir. Bu kesimler içinde en kırılgan, en dezavantajlı kesim ise çocuklardır. Gıda krizi çocukların sağlıklı büyüme ve gelişme hakkının bir ihlali olarak görülmelidir. Bu bağlamda bakıldığında çocuklara okullarda ücretsiz beslenme desteği sağlanması bir siyasal tercih değil bir zorunluluktur.

Sağlıksız beslenen çocuklar üzerindeki en tipik olumsuz etkiler, büyüme ve gelişmede gerileme, enfeksiyon hastalıklarına daha sık yakalanma ve tedavi hizmetlerine daha sık başvurmadır. Yetersiz beslenmenin zihinsel sağlık üzerindeki en tipik olumsuz etkileri arasında ise çocukların bilişsel becerilerinde ve öğrenme yeteneklerinde gerileme, okul performanslarında düşme yer alır.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, gizli açlığı, yetersiz diyet enerjisi (kalori) alımının neden olduğu rahatsız edici veya acı verici fiziksel bir his olarak tanımlıyor. Kişi normal, aktif ve sağlıklı bir yaşam sürmek için düzenli olarak yeterli miktarda kalori (diyet enerjisi) alamadığında açlık kronik hale gelir. Gizli açlık, enerji açısından yoğun ancak besin öğeleri açısından fakir bir diyetin tüketilmesinin bir sonucu olarak enerji alımında bir eksiklik olmaksızın ortaya çıkabilen mikro besin öğesi özellikle de vitamin ve minerallerin eksikliklerinin varlığıdır.

Gizli açlık et, yumurta, balık, baklagiller ve sebzeler gibi besin değeri yüksek gıdaları yeterli miktarda ve çeşitlilikte tüketmemekle bağlantılı bir sorun. Eksikliği en çok gözlenen mikro besin öğeleri demir, çinko, iyot, folat, B12 ve A vitaminidir.

Gizli açlık sadece zayıflık değil aşırı kilo alma ya da obezite sorunu ile de gözlenebilir. Bu meselenin temelinde büyüme, gelişme, sağlıklı bir yaşam sürdürme için çok önem taşıyan bazı besin öğelerinin günlük diyetle vücuda yetersiz miktarda alımı söz konusudur ve bu yetersiz alım obezite sorunu yaşayan kişilerde de sıklıkla görülür. Obezite kalori içeriği yüksek, besin öğesi içeriği zayıf ve ucuz gıdalarla beslenmeye dayanır ve toplumun yoksul kesimlerinde daha sık görülen bir sorundur.

Yoksulluktan kaynaklanan yetersiz-kötü beslenmenin görünümlerinden biri zayıflık, diğeri ise aşırı kilolu olma halidir.

Ülkemizde son iki yıla damgasını vuran gıda krizi, bir çocuk sağlığı krizi olarak da değerlendirilebilir. Bir toplumun gıda hakkının sağlanması konusundaki ihmali, yetersizliği ya da umursamazlığı en fazla çocuklara zarar veriyor. Okul öncesi dönemindeki çocuklar ve okul çağındaki çocuklar için en az bir öğün ücretsiz yemek desteği verilmesini sağlayacak bir kamu politikasına çok acil bir ihtiyaç var.

Her veli “Türkiye okul Yemeği Koalisyonu’na destek vermeli. Çünkü Çocuklarımız geleceğimizin umudu ve teminatıdır!