Santorini ve düşündürdükleri

Santorini’de deprem fırtınası sürüyor. Yunanistan bölgede 11 Mart’a kadar olağanüstü hal ilan etti. Dün gün boyu, Santorini ile Amorgos arasındaki deniz alanında sismik hareketler devam etti. Bölgede 1 Şubat’tan itibaren saptanan 3 büyüklüğünün üzerindeki sarsıntı sayısı on üç bini buldu!

Ege denizinde deprem sayısında bir azalma ne yazık ki yok. İki temel senaryo var. Küçük depremlerle devam edip sönmesi veya 6.5 şiddetinde büyük bir depremin gerçekleşmesi.

En hafifinden en şiddetli senaryoya kadar Yunanistan hazırlığını yaptı. Santorini’ye yeni sismik izleme cihazları yerleştirildi. Deniz altı araştırmaları devam ediyor.

Tsunami uyarı sistemi için gelgit ölçer yerleştirildi. Santorini’de çalışanlara destek paketi açıklandı. Çalışanlara 534 euro destek ödemesi yapılacak. Sigorta primleri devlet tarafından ödenecek. İktidar diken üstünde. Başbakan Mitsotakis, uzun süren bu deprem dalgasıyla ilgili Santorini’ye gidip bir basın açıklaması yaptı. Silahlı kuvvetler ve Afet koordinasyon merkezi, en kötü senaryoya karşı hazırlığını yaptı, bekliyor.

Ya biz?

Günlerdir Kuzey Ege kıyılarımızdan, Güney Ege kıyılarımıza kadar, Batı Akdeniz’den Doğu Akdeniz kıyılarımıza uzanan deniz çekilmeleri haberleri geliyor.

Kandilli Rasathanesi X hesabını belki de hiç bu kadar aktif kullanmamıştı. Kandilli saatte bir, bazen 20 dakikada bir olan sarsıntıları X hesabından duyuruyor.

Kandilli’den dikkat çeken Santorini raporu da geldi. Bilimsel raporun özeti şu; 6.5 şiddetindeki bir sarsıntı Türkiye kıyılarına tsunami olarak döner! İzmir, Kuşadası ve Gökova Körfezi etrafındaki alüvyonal zemin üzerindeki yerleşim alanlarının bir kısmında Santorini depreminin şiddet değeri 8’i bulabilir. Bu gibi alanlarda 8 şiddetine dayanamayacak binaların envanterinin çıkarılması ve önlem alınması gerekmektedir! Sarsıntı Ege kıyılarımızda tsunamiye yol açacaktır.

Bu nedenle kıyıda yaşayan insanlarımızın zamanında uyarılması önem arz etmektedir. AFAD, İzmir ve Muğla’ya olası tsunami ve acil durumda bölge halkına uyarıda bulunmak üzere mobil siren sistemleri yerleştirdi. Kıyılarımızda deniz metrelerce çekiliyor, ancak şimdilik yetkikilerinden resmi bir açıklama gelmiyor.

Prof Dr. Naci Görür, acil olarak ülkenin deprem dirençli hale getirilmesi için “Bi şey yapmalı, diyerek kent kent dolaşmaya başladı. Türkiye, Japonya gibi bir deprem ülkesi. Yeni Maraş, Hatay depremleri mutlaka olacak. Japonlar ülkelerini nasıl dirençli hale getirdiyse, Türkiye de getirebilir.

Bu ülkenin ilk gündem maddesi insan hayatı olmalı! Yüzbinlerce canımızı bir günde kaybetmemeliyiz. İnsanlarımızı, çocuklarımızı güvenli olmayan yapılardan koruyalım, toprağa vermeyelim, sakat bırakmayalım” diye uyarıyor ama dinleyen yok.

İlk yaşanacak büyük depremde 6 Şubat (Maraş), 17 Ağustos (Gölcük), 21 Ekim (Van) gibi beynimizde derin yaralar açılacak. Travmalar tekrarlanacak. Yakınlarımız enkaz altında kalacak. Deprem dirençli hayatlara geçmedikçe, her birimiz gelecek yıkımın mağdurları olacağız. Belki bir mezarımız bile olmayacak. Kayıplar arasında anılacağız.

Kaçak, ruhsatsız yapıları yasal hale getirmek için imar barışını kovalayanların ise içi hep rahat olacak. Çünkü bu ülkede sorumlular hep cezasız kalıyor…

Adıyaman’da 72 insanımıza mezar olan İsias Otel kararını hatırlayalım. “Eğer deprem bu kadar şiddetli olmasaydı, otelim yıkılmazdı” diyen otel sahibine mahkeme olası kasttan ağır ceza vermedi. Olası kasttan ceza verilse, gelecek depremler öncesi paçası tutuşurdu tüm sorumluların. Mesela kimse kolonları kesmeye cesaret edemezdi.

Sevgili Naci Hoca; Sadece binaların değil, yerle bir olan değerlerimizin de dirençli hale getirilmesi gerekiyor. Bu da ancak hesap sorma cesaretiyle olur. Topyekun