Mikro Mücadele: Güven Halkalarının İnşası

Büyük Sorunlar Büyük Çözümleri Gerektirir

Çağımızda ''Büyük Anlatılar''ın bittiği söylense de büyük sorunların ortadan kalkmadığı muhakkak. Büyük sorunlarla karşı karşıyayız: Küresel İklim Felaketi, Yapay Zeka Teknolojilerinin yaratacağı yeni iş düzeni, hammadde krizi, gıda krizi, susuzluk, biyolojik savaşlar ve pandemiler bunlardan yalnızca birkaçı. 

Küresel ölçekte etkili olan bu krizlere ek olarak, ülkemizin kendine özgü büyük krizleri de yok değil: Sığınmacı istilası, uyuşturucu salgını, barınma sorunu, geçim sorunu, devletin çürümesi...

Tüm bu krizler karşısında, sosyal devletin de aşındırılması nedeniyle, sıradan yurttaşlar çaresizdirler. Bu sorunlara karşı sığınabilecekleri bir liman, güvenebilecekleri bir kurum maalesef yok. 

Örgütsüzlüğün ardındaki temel duygu: Güvensizlik

''İş başa düştü'' deyip kendiliğinden bir örgütlenmeye girişilmediği de ortada. Bunun nedenleri üzerine düşünürken yanıtı ''güven yitimi''nde buldum. Ülkedeki belirsizliklerin getirdiği bir güvensizlik ortamında, insanlar geleceğe, kendilerine, komşularına, iş arkadaşlarına hatta aile bireylerine güvenmiyorlar. Bu nedenle de sorun çözmek için de olsa bir araya gelemiyorlar.

Komşular, iş arkadaşları, yaşam alanlarını paylaşan insanlar arasında güven tesis edebilecek ya da hiç değilse güven için zemin kurabilecek aktörlerden biri belediyeler olabilir. Sorunların çözümünde belediyeler inisiyatif alarak, sorun-çözüm odaklı bir iş planıyla sorunun muhataplarının veya çözümden yarar sağlayacakların bir araya gelmelerini sağlayabilecek hukuki, mali ve teknik altyapıyı yurttaşlara sunabilir. 

Mikro Müdahale Örnekleri 

Yerel seçimler yaklaşırken yerel yönetimlerce atılabilecek adımlara odaklanmaya çalıştım. Bu bağlamda, birtakım örnekler sunmaya çalışacağım. Böylelikle, mikro mücadeleden neyin anlaşılabileceğini açabileceğimi umuyorum. 

1) Gıda krizine karşı semt sakinlerinin tarım alanı işletip tarım ürünlerinin lojistiğini sağlayabilecekleri bir ticari örgütlenme inşa edilebilir. Böylece, vatan toprakları işletilip ucuz ve kaliteli ürünler, gereksiz nakil harcamaları ve yakıt tüketimleri olmaksızın semt sakinlerinin kullanımına sunulabilir. Dahası, fazla üretim yapan bu örgütlenmeler, ürünlerini ulusal veya uluslararası pazarda satışa çıkarabilir. Böylece hem gündelik ihtiyaçlar karşılanır hem işlemeyen topraklar işletilir hem de kara geçilebilir.

2) Enerji tedariğindeki sorunlara karşı, benzer bir örgütlenmeyle kentte ve kırda enerji üretiminin ve üretilen enerjinin en kısa yoldan son tüketiciye naklinin sağlanması mümkündür.

3) Pandemiyle birlikte, uzaktan çalışma modelinin işleyen ve aksayan yönlerini tecrübe ettik. Aksayan en önemli taraf, mesai saatlerinin muğlaklaşması, internet altyapısının yetersizliği ve denetim güçleşmesiydi. Ne var ki, bu üç sorun da büyük ölçüde internet altyapısının yetersizliği çözülmeden aşılacak sorunlar değil. Bu amaçla, yükselen kiralara karşı metropollerde iş gereği bulunan yurttaşların daha küçük yerleşimlerde, yüksek hızlı internet altyapısı kullanarak uzaktan çalışmaları sağlanmalıdır. Ne var ki, yüksek hızlı ve sağlam internet altyapısının kurulması şirketlerin insafına bırakılamaz. Yerel yönetimler bu konuya el atmalıdır. Böylelikle, hem hanehalkının haberleşme masrafları azaltılabilir hem de daha sağlam bir internet altyapısıyla uzaktan çalışmaya uygun işlerin verimi yükseltilebilir. Yerel yönetimlerin yine aracılık etmesi yahut tamamen kendisinin üstlenmesiyle atılacak adımların önünde hukuki sorunlar olduğu muhakkak. Zira internet altyapısını yerel yönetimlerin kurması düzenlemelerde öngörülen bir durum değil. Ne var ki, bu sorunu aşmanın pek çok yolu var.

4) İnternet altyapısının çözülmesiyle birlikte, gençlerin barınma sorunu tedrici olarak düzeltilebilir. Zira günümüzde hem öğretim hem çalışma internet üzerinden yapılabilmektedir. Böylece, gençlerimizin öğretim ihtiyaçlarından kaynaklanan 4-5 yıllık bir iç göç serüveninden kurtulabiliriz. Dahası, öğrencilerimizin ucuza barınabileceği, yiyeceğe ve enerjiye erişimlerinin olabileceği, ekolojik, sosyal gelişime uygun yerleşkeler yerel yönetimler eliyle kurulabilir. Ülkemizin ihtiyaç duyduğu işgücünün sahip olması gereken niteliklerin pek çoğu bir yıllık hızlandırılmış sertifika programları ve bunları takip eden 3-6 aylık staj uygulamalarıyla öğrencilere kazandırılabilir. Böylelikle, çözülmesi gereken sorunları çözebilecek işgücü de yaratılmış olacaktır.

5) Blokzinciri teknolojisiyle güvenliği sağlanmış, yerel yönetime katılım uygulamaları geliştirilmelidir. Bu uygulamaları kullanarak yurttaşlar, belediyelerin idari faaliyetlerine ve kararlarına çok hızlı ve etkin bir şekilde katılabilecektir. Böylelikle, yerel yönetimdeki temsil sorunu büyük oranda ortadan kalkacağı gibi yurttaşın yerel yönetimle sorunlarını çözme duyarlılığı ve pratiği de gelişecektir.