Hesaplamalı sosyal bilimler

Alex Moltzau Hesaplamalı Sosyal Bilimler (Computational Social Sciences) alanında yapılan çalışmalardan bahsettiği Medium Blog yazısında bahsettiği gibi teknolojideki ilerlemeler, araştırma için kullanılabilecek büyük miktarda dijital bilginin mevcut olması anlamına geldiğinden, hesaplamalı sosyal bilimler alanı vardır. Stanford Üniversitesi'nin IRiSS (Institute for Research in the Social Sciences) adlı araştırma merkezinin Web sayfasında bu konu şöyle detaylandırılıyor: Demokrasi, güvenlik, ekonomik büyüme ve eşitsizlik gibi geleneksel sosyal bilim konuları, Veri madenciliği, Doğal dil işleme, Metin analizi, Web kazıma, Veri Görselleştirme, Makine Öğrenimi gibi yöntemler kullanılarak karmaşık yollarla analiz edilir.

Bu merkez, hesaplamalı sosyal bilimlerin uygulanmasını tartışmak üzere yıllık bir konferans düzenliyor ve programlama dillerinde çalıştaylar yapıyor. Python, R, web kazıma, makine öğrenimi ve veri görselleştirme konularında öğrencileri eğitmek üzere yaz atölyeleri düzenliyor. Merkezde, sosyoloji, yönetim, psikoloji ve dilbilim gibi pek çok alandan birçok akademisyen çalışıyor. 

Sosyal medyanın yaygınlığının artması ve insanların bu platformlarda daha uzun zaman geçirerek sosyalleşme faaliyetlerini bu alana kaydırması sosyal bilimcilerin (özellikle de iletişimcilerin) bu yenilikçi veri kaynaklarına erişimlerini artırmış, güçlü hesaplama araçlarının geliştirilmesi ve nicel ve nitel araştırma yöntemlerindeki yenilikler, sosyal bilimcilerin cesur, yaratıcı araştırma sorularını keşfetmeleri için yeni fırsatlar sunmaya başlamıştır. Sosyal bilim araştırmalarının bu gelişen döneminde, Stanford’daki IRiSS gibi merkezler disiplinlerarası araştırmaları kolaylaştırmak, gelecek nesil bilim insanlarını eğitmek ve kritik toplumsal sorunları ele almak için araştırma projelerine destek vermek için gibi çok önemli bir misyona sahiptir. Bu tür araştırma merkezleri, yönetişim ve demokrasi, ekonomik eşitsizlik, göç politikası, iklim değişikliği, sürdürülebilirlik ve küresel toplulukları etkileyen diğer sosyal konular gibi alanlarda gelişen sorunlara yanıt olarak dünya çapında kanıta dayalı birinci sınıf araştırmalar üretilmesini sağlar.

Hesaplamalı sosyal bilimler araştırmaları, sosyal bilimlerin içinde yaşadığımız döneminin nasıl bir dönüşüm içinde olduğunu ve bu dönüşümün araştırmacılara nasıl yeni fırsatlar sunduğunu fark etmemizi sağlıyor. Eğitim, araştırma ve proje kuluçka faaliyetleri aracılığıyla, IRiSS ve benzeri kurumlar, sosyal bilimlerin toplumsal değişime katkıda bulunma kapasitesini artırıyor ve bu alanda çalışan araştırmacılar için yeni ufuklar açıyor. Bu yaklaşım, sosyal bilimlerin sadece akademik bir çaba olmanın ötesinde, gerçek dünya sorunlarına uygulanabilir çözümler sunma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.

Ülkemizdeki iletişim fakültelerinin hesaplamalı sosyal bilimler araştırmalarına ağırlık vermesi hem araştırmacıların ufkunu açacak hem de gerçek sorunlarımıza sadece teorik değil pratik çözümler sunmalarına da yardımcı olacaktır. İletişim alanında çalışan araştırmacıların bu yolda en önemli avantajı doğal olarak disiplinler arası bir alanda çalışıyor olmaları ve “medyanın” giderek artan oranda dijitalleşmesidir.