20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü!

20 Kasım, tüm dünyada çocuk haklarına dair farkındalık yaratmak ve bu hakların korunmasına yönelik toplumsal bir çağrı yapmak için Dünya Çocuk Hakları Günü olarak kutlanır. Bu tarih, Birleşmiş Milletler’in Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni kabul ettiği 1989 yılına dayanır.

Çocuk Hakları Sözleşmesi, çocukların en temel haklarını güvence altına almak için imzalanmış evrensel bir metindir. Bu sözleşme, çocukların eğitim, sağlık, korunma, dinlenme ve oyun oynama gibi haklarını güvence altına alarak tüm çocukların barış, sevgi ve onur içinde yaşamalarını hedefler. Bu bağlamda sözleşmeyi imzalayan devletler, çocukların sağlıklı büyüme ve gelişmelerini sağlamak için gerekli önlemleri almayı ve çocukları fiziksel, psikolojik ve duygusal şiddetten korumayı taahhüt eder.

Dünya Çocuk Hakları Günü ve Çocuk Hakları Sözleşmesi, çocuk hakları konusunda uluslararası düzeyde resmi ve çok önemli adımlar olsa da maalesef pratikte ve gündelik hayatta durum, kâğıt üzerindeki ilkelerden çok farklıdır. Uzay araştırmalarıyla, bilimsel ve teknolojik gelişmelerle ya da yapay zekayla övünen insanoğlu ne yazık ki çocuk hakları konusunda hem ülkemizde hem de dünya genelinde hala ilkel düzeydedir.

Geçtiğimiz aylarda ülkemizde çocuklara yönelik yaşananlar, yeni doğan çetesi, eğitim hakkından mahrum kalan çocuklar, çocuk gelinler, istismara uğrayan çocuklar, fiziksel veya psikolojik şiddet mağduru çocuklar, sokak çocukları, depremzede çocuklar, siyasi propagandalara alet edilen çocuklar, terörizm mağduru çocuklar, çocuk işçiler, savaş mağduru çocuklar, yoksul çocuklar, yetim çocuklar, öksüz çocuklar, en yakınlarından dahi korunamayan çocuklar ve daha nice olumsuzluk yaşamış ve yaşamaya devam eden çocuklar…

Ne yazık ki sayıları o kadar çok ve bedenleri, zihinleri, ruhları öyle savunmasız ve yaralı ki! Oysa sağlıkla büyümek, iyi bir eğitim almak, şiddet, istismar ve yoksulluk gibi olumsuzluklardan korunmak, her çocuğun en doğal hakkı. Peki biz yetişkinler bu konuda ne yapıyoruz?

Kendi çocuklarımızı, çevremizdeki çocukları, sokaktaki çocukları ya da toplumdaki herhangi bir çocuğu koruyabiliyor muyuz? Çocukların haklarına saygı gösteren, onların da birer birey olduğunun farkında olan bir kültüre sahip miyiz? Yoksa çocuklara sürekli “sus, yapma, dur, konuşma” mı diyoruz? Çocuk hakları konusunda yasalarımız yeterli mi? Eğitim sistemimizde çocuk hakları gözetiliyor mu? Halkımız bu konuda bilinçli mi? İnsanları çocuk hakları konusunda bilinçlendirmek için medya ve iletişim araçlarından ne ölçüde yararlanılıyor?...

Bu sorulara vereceğimiz cevaplar çocuk haklarının korunmasında neler yapılabileceğini belirlemek için çok önemli. Zira bu konuda geçmişte atılmış önemli adımlar var. Örneğin 1989 yılında Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni imzalayan Türkiye, 1995’te de bu sözleşmeyi onaylamış. Bu çok güzel bir adım ancak ülkemizde çocuk hakları konusunda hala çözülmesi gereken pek çok sorun var. Bence bu sorunların çözülmesi, sadece yasal düzenlemelerle değil, toplumsal bilincin artırılması ve çocukların haklarına saygı gösteren bir kültürün inşa edilmesiyle mümkün olacak.

Dünya Çocuk Hakları Günü, tam da bu sorunlara dikkat çekmek ve çözüm yollarını tartışmak için önemli bir fırsat. Elbette çocuk hakları, sadece bir günle sınırlı kalmamalı; çocukların hakları her gün savunulmalı ve korunmalıdır. Toplum olarak birincil sorumluluğumuz çocukların güvenli, sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmelerini sağlamak olmalı. Zira bir ülkenin geleceği, o ülkenin çocuklarının ne kadar güçlü ve sağlıklı olduğuyla doğru orantılıdır. Unutmayalım ki çocuk hakları, sadece çocukları ilgilendiren basit bir mesele değil, bir toplumun refahı, huzuru ve barışı için hayati derecede öneme sahip bir dinamiktir!