Çocukların Eğlenceli Dili: Oyun

Oyun, çocukların dünyayı anlama ve keşfetme biçimidir. Küçük yaşlardan itibaren başlayan oyun oynama süreci, sadece bir eğlence ya da basit bir boş zaman geçirme aktivitesi olarak görülmemelidir.

Oyunlar, çocukların sosyal, duygusal, bilişsel ve fiziksel beceri gelişimlerini destekleyen aynı zamanda da onların iç dünyalarını anlayabilmemizi sağlayan kritik alanlardır.

Ebeveynler olarak çocuklarımıza soru sorduğumuzda net bir şekilde alamadığımız cevapları, oyunlar aracılığıyla kolayca alırız. Oyunların bu gücü, pedagogların ve psikologların da çok iyi bildiği bir şeydir ve oyun terapisi kavramı aslında tam da bu güçten doğmuştur.

Çocuklarınızla birlikte oyun oynadığınızda onlara kendilerini değerli hissettirirsiniz ve çocuklarınız kendilerini değerli hissettikçe size her şeyi anlatır.

Maalesef günümüzde çocuklarımıza ayıramadığımız her an, birlikte oynayamadığımız her dakika çocuklarımızın bizden uzaklaşmasına ve çoğu kez yanlış arkadaşlıklar kurmasına yol açıyor.

Bu satırları okuyan ve yeni nesil ebeveynlik anlayışını fazla çocuk merkezli bularak bizim zamanımızda böyle değildi, çocukları şımarttıkça şımartıyoruz diyen ebeveynler de olacak elbette aramızda! Evet siz de çok haklısınız, bizim zamanımızda böyle değildi!

Ancak unuttuğunuz çok önemli bir şey var. Bizim zamanımızda böyle değildi evet, biz anne babamızla oyun oynayamazdık evet; ancak zaten bizim buna ihtiyacımız yoktu ki! Bizler sokakta ya da evlerimizin bahçelerinde oynardık ve oyun ihtiyacımızı zaten yaşıtlarımızla oyun oynayarak karşılardık.

Peki şimdi durum böyle mi? Büyük şehirlerde park, bahçe görmeden dört duvar arasında büyütülen; oyun oynamak için para verilerek oyun gruplarına götürülen çocuklar var. Sokakta oynama ihtimalini güvenlik gerekçesiyle yazma zahmetinde bile bulunmadım dikkat ederseniz!

Büyük şehirlerde durum böyle ama küçük yerlerde durum farklı mı dersiniz? Hayır oralarda da durum pek farklı değil! Hâl böyle olunca çocuklarımız akranlarıyla oyun oynayamıyor ve bizimle oynamak istiyor.

Peki bizler ebeveyn olarak bu durumda ne yapıyoruz? Yorgunum, işim var, maçım var, dizim var e daha da olmadı uykum var deyip; onların oyun isteğini geri çeviriyoruz!

Peki en temel ihtiyaçlarından biri olan oyun oynama aktivitesini dahi gerçekleştiremediğimiz çocuklarımızdan ne bekliyoruz ya da bir şey beklemeye hakkımız var mı? Hoşunuza gitmeyecek cevabı yazıyorum: Birlikte oyun oynayamadığımız ya da oyun oynama fırsatı dahi sunmadığımız çocuklarımızdan hiçbir şey bekleme hakkımız yok!

Çünkü onlar birer çocuk; küçük boyutlu yetişkinler değiller ve onlar mantıklarıyla değil dürtüleriyle hareket ediyorlar!

O hâlde yapmamız gereken çocuklarımızın oyun oynamasını sağlamak. Elbette bu oyunlar tableti veya telefonu eline tutuşturup “sen oyna şimdi canım!” diyerek çocukları yanımızdan uzaklaştırdığımız dijital oyunlar değil.

Bizim burada kastettiğimiz saklambaç, elim sende, nesi var, yerden yüksek gibi oyunlar. Bu tip oyunlar çocuklarımız için çok faydalı. Çünkü çocuklar birlikte oynadıkça; paylaşma, iş birliği yapma ve çatışma çözme gibi becerilerini pekiştiriyor.

Grup oyunları, çocukların farklı kişiliklerle etkileşim kurarak empati geliştirmelerine olanak tanıyor. Arkadaşlarıyla oynarken kurdukları ilişkiler, hayatları boyunca taşıyacakları sosyal becerilerin temelini oluşturuyor.

Oyunlar, çocukların duygusal zekalarını geliştirmeleri için çok faydalı. Farklı senaryoları canlandırmak, hayal güçlerini kullanarak duygularını ifade etmelerine yardımcı oluyor.

Oyun sırasında karşılaştıkları zorluklar, duygusal dayanıklılık kazanmalarına katkıda bulunuyor. Oyun esnasında kaybetmek, kaybetmeyi kabullenmek veya bir sorunu çözmek, çocukların duygusal olgunlaşmalarını büyük ölçüde destekliyor.

Zihin oyunları ve strateji gerektiren aktiviteler, çocukların problem çözme yeteneklerini geliştirerek; mantık yürütme, planlama ve eleştirel düşünme becerilerini teşvik ediyor. Ayrıca, oyun aracılığıyla öğrenilen kavramlar ve bilgiler, çocukların okul hayatına hazırlanmalarını da kolaylaştırıyor.

Burada birkaç satırla ifade etmeye çalıştığım şey şudur sevgili ebeveynler: Oyun, çocuklar için sadece bir eğlence biçimi değil, aynı zamanda çok boyutlu bir öğrenme ve gelişim aracı! Oyun oynamalarına fırsat tanıyarak onların gelişimlerini destekliyoruz. Unutmayalım ki, çocuklar oyun oynarken, aslında hayatı öğreniyor!