Algoritmalar ve farkında olmadığımız etkileri

Özellikle dijital iletişim ve sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla algoritmaların rolü önemli hale geldi. Algoritmalar, kullanıcı deneyimini özelleştirmek, içerik önerilerini kişiselleştirmek ve reklam hedeflemesi gibi birçok alanda kullanılıyor.

Algoritmalar, sosyal medya platformları, arama motorları, e-ticaret siteleri ve diğer dijital hizmetlerde kullanılır. 

Örneğin, bir sosyal medya platformunun algoritması, kullanıcıların arkadaşlarının paylaşımlarını veya ilgi duydukları içerikleri daha fazla görüntülemesini sağlar.

Bu, iletişimcilerin ve içerik sağlayıcılarının kitlelerine ulaşma ve etkileşim kurma yöntemlerini büyük ölçüde etkiler.

Bununla birlikte, algoritmaların farkında olmadığımız etkileri de vardır. Örneğin, sosyal medya platformlarının algoritmaları, kullanıcıların ilgi alanlarına göre içerik sunar.

Bu, kişilerin belirli görüşleri veya bilgiyi sürekli teyit eden içeriklere maruz kalmalarına yol açabilir. Bu da bilgi körlüğüne veya düşünsel tünel etkisine yol açabilir.

Algoritmalar aynı zamanda tartışmalı içerikleri vurgulayarak polarizasyonu artırabilir. Bu, iletişim çalışmaları bağlamında, toplumsal anlayışın bozulmasına ve kutuplaşmanın derinleşmesine neden olabilir. Bu da iletişimcilerin ve araştırmacıların bu tür etkileri anlamalarını ve ele almalarını gerektirir.

Algoritmaların farkında olmadığımız etkilerini inceleyerek, iletişim çalışmalarında bilinçli bir şekilde dijital platformların kullanımını ele almak ve olumsuz sonuçları en aza indirmek mümkün olabilir. Ayrıca, bu konuyu daha fazla araştırmak ve toplumu daha iyi bilgilendirmek için iletişim çalışmalarının rolünü vurgulamamız gerekir. 

Algoritmaların farkında olmadığımız etkilerini sınıflandırmak gerekirse belli başlı olarak şu konulardan bahsetmemiz mümkündür. Bu sınıflandırmalar, algoritmaların etkilerini anlamak için iletişim çalışmaları açısından faydalı bir çerçeve sunar.

1. Yankı Odaları ve Dezenformasyon: Algoritmalar, kullanıcıların mevcut görüşlerini teyit eden veya ilgi duydukları konularla ilgili daha fazla içerik sunma eğilimindedir. Bu, kullanıcıları diğer bakış açılarından ve bilgilerden mahrum bırakabilir (yankı odaları), aynı zamanda yanlış bilgilere daha fazla maruz kalmalarına neden olabilir (dezenformasyon).

2. Polarizasyon ve Kutuplaşma: Algoritmalar, tartışmalı veya duygusal içerikleri vurgulayarak insanları kutuplaşmış ve radikal görüşlere itebilir. Bu, toplumsal bütünleşme açısından sorunlar yaratabilir.

3. Reklam Hedeflemesi: Algoritmalar, kullanıcıların çevrimiçi davranışlarına dayalı olarak reklamları kişiselleştirir. Bu, tüketici davranışını etkileyebilir ve pazarlama iletişimi üzerinde büyük bir etki yaratabilir.

4. Gizlilik ve Veri Koruma: Algoritmalar, kullanıcıların çevrimiçi davranışlarını izler ve kişisel verileri kullanır. Bu, gizlilik endişelerine yol açar ve kişisel verilerin korunmasını gündeme getirir.

5. Çevrimiçi Davranışın Şekillenmesi: Algoritmalar, çevrimiçi davranışı etkileyebilir, kullanıcıları belirli platformlarda daha fazla zaman harcamaya yönlendirebilir.

6. Ses Susturma ve Sansür: Algoritmalar, bazı içerikleri sansürleyebilir veya görünürlüğünü azaltabilir. Bu, ifade özgürlüğü ve sansürleme tartışmalarını tetikler.

Araştırmacılar, bu etkileri daha ayrıntılı bir şekilde inceleyebilir ve özellikle kanun koyucuların, politikacıların ve partilerin  iletişim pratiği ve politikalarının bu etkileri ele almasına yardımcı olabilir.

Politikacılar, dijital platformların daha şeffaf algoritmalar kullanmasını sağlayabilirler. Şeffaflık, algoritmaların nasıl çalıştığına dair daha fazla bilgi sunar ve böylece kullanıcıların yani vatandaşların etkileri daha iyi anlamasına yardımcı olabilir. Bu da demokrasinin gelişmesine katkı sağlar.