Devlet tuzak kurmaz

31 Mart Yerel Seçimlerinde oyların yüzde 55,48’ini alarak Van Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen DEM Partili Abdullah Zeydan hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 7.1.2022 tarihli karar ile terör örgütüne yardım ve terör örgütünün propagandası suçlarından dolayı iki ayrı mahkûmiyet hükmü kurulmuştur. 

Bu mahkûmiyet hükümlerinin temyiz kanun incelemesini yapan Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 20.12.2022 tarihli kararı ile terör örgütünün propagandası suçundan dolayı kurulan mahkûmiyet hükmünün onanmasına karar vermiş ve söz konusu karar kesinleşmiştir. Daire, Abdullah Zeydan hakkında terör örgütüne yardım suçundan dolayı verilen mahkûmiyet hükmünün ise bozulmasına karar vermiştir. 

Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi, yaptığı yargılama sonucunda, Abdullah Zeydan 26.7.2015 tarihinde Yüksekova ilçe merkezinde toplanan kalabalığa hitaben yaptığı konuşmasındaki ifadelerin “terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek şekilde propagandası” mahiyeti taşıdığı değerlendirmesinde bulunmuştur. 

Mahkeme, Abdullah Zeydan’ın milletvekili olması dolayısıyla, kitleleri etkileme gücünü, sarf etmiş olduğu sözlerin ağırlığını, propagandasını yaptığı örgütün tehlikeliliğini, devlet ve milletin bölünmez bütünlüğüne bugüne kadar vermiş olduğu zararın boyutunu da gözeterek, hakkında 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına hükmetmiştir.

Memnu (yasaklanmış) hakların geri verilmesi için başvuruda bulunan Abdullah Zeydan hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 04.04.2023 tarihli ek karar verilmiştir. Söz konusu ek karar uyarınca ise Abdullah Zeydan hakkında memnu hakların geri verilmesine hükmedilmiştir. Ancak yasaklanmış hakların geri verilmesine başvuru için, mahkûm olunan cezanın infazının tamamlandığı tarihten itibaren üç yıllık bir sürenin geçmiş olması gerekmektedir. Bu halde Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesince memnu hakların geri verilmesine dair ek kararı aslında hatalı ve doğmamış bir karardır. Çünkü memnu hakların geri verilmesi için gereken üç yıllık süre geçmemiştir. Ayrıca karar kesin hüküm niteliğini almıştır.

Memnu haklarının iadesine hükmedilen Abdullah Zeydan, Van Büyükşehir Belediye Başkan adaylığı başvurusunda, istenen belgelerle birlikte memnu hakların iadesi ve kesinleşmiş kararı da YSK’ya teslim etmiştir. Zeydan’ın belge ve evraklarını inceleyen YSK, şubat ayında açıkladığı kesin aday listesi ile Zeydan’ın başvurusunu kabul etmiştir.

Ancak 29.03.2024 Cuma günü mesai bitimine 5 dakika, seçime iki gün kala, Adalet Bakanlığı idari bir karar ve yazıyla, 2022 yılında memnu haklarını alan ve tüm yasal denetimlerden geçen Zeydan’ın memnu haklarına itiraz etmiştir. Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi de bu itiraza uyarak 29.03.2024 tarihinde 31 Mart seçimlerinden sadece iki gün önce memnu hakların iadesi kararını iptal etmiştir. Bu durumda ise Diyarbakır 5.Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kesinleşmiş ilk karardaki yanlışı gidermek için verilen ikinci karar da hatalıdır. 

Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kesinleşen kendi kararını ele alarak kaldırması ve yeni bir karar verme yetkisi yoktur. Çünkü ilk kararı veren Diyarbakır 5.Ağır Ceza Mahkemesi, kesinleşmiş bir önceki kararım hatalı diyerek söz eski kararı kaldırıp yeni bir karar veremez. Kesinleşmiş kararını denetlemek bakımından görevli ve yetkili olmayan bir mahkemenin, kendini yetkili kılıp verdiği karar, hukuki hiçbir sonuç doğurmaz, yok hükmündedir. 

Mahkemenin kesin hüküm niteliğini almış bir kararına karşı sadece olağanüstü kanun yoluna gidilebilir. Bu durumda yapılması gereken şey Diyarbakır. 5. Ağır Ceza Mahkemesi kararına karşı kanun yararına bozma yoluna gitmek olup başvuru Adalet Bakanlığına yapılmalıdır. Sonuç itibarıyla, Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 29.03.2024 tarihli kararının hiçbir hukukî geçerliliği bulunmamaktadır.

Aslında sıkıntı şuradadır; Abdullah Zeydan’ın memnu haklarının iadesine karar verilmesinin üzerine 1-1,5 yıl geçmiştir. Sonra ise yerel seçimlerden hemen önceki son cuma günü mesai bitimine kadar bekleyip Adalet Bakanlığı müfettişleri aracılığı ile bu itiraz yapılmıştır. Bunların hepsi aslında tuzaktır. Eğer bu itiraz mazbatayı aldıktan sonra yapılmış olsa idi belediyede tekrar seçim yapılması gerekecekti. Bu halde de yine DEM Partisi adayı seçilmiş olacaktı. Ama mazbata verilmeden itiraz yapılınca bir sonraki adaya mazbata verilmesi gerekecekti. 

Hatta aslında şu bile tartışmalıdır; Anayasa’ya göre “terör eylemlerine katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçlarından biriyle hüküm giymiş olanlar, affa uğramış olsalar bile milletvekili seçilemezler.” denilmektedir. Ayrıca Milletvekili Seçim Kanunu’nun 11. Maddesi uyarınca terör eylemlerinden mahkum olanlar milletvekili olamazlar. Bununla birlikte 2972 sayılı Kanun’un 9. maddesi bu hükmü belediye başkanlığını da kapsamaktadır. Bu halde Abdullah Zeydan aslında belediye başkanı adayı hiç olamamalıdır. Ancak bu konu YSK kararlarında tartışmalıdır.