Beşinci yemin

7 Mayıs'ta Vladimir Putin, Rusya Devlet Başkanlığı görevini beşinci kez resmen devraldı. Putin çeyrek asırdır ülkenin başında bulunuyor ve Stalin'den bu yana en uzun süre görevde kalan lider.

Hepimizin tahmin ettiği gibi ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinin çoğu salı günü Kremlin'de düzenlenen töreni boykot etti. Ancak törende Fransa, Macaristan, Slovakya, Yunanistan, Malta ve Kıbrıs gibi birçok AB ülkesinin temsilcileri vardı. Bu bize AB içinde Rusya konusunda fikir ayrılığının olduğunu gösteriyor. Tüm AB ülkeleri Rusya ile mesafeli ve Rusya'daki seçimlerin Avrupalı ??yetkililer tarafından gayri meşru ve şeffaf olmadığı ilan edilmiş olsa bile, AB içinde hala Rusya ile iletişim kurmak isteyen ve Putin'in Rusya'nın başında bulunmasını göz ardı edilemeyeceği mesajını veren ülkeler var. Elbette Ukrayna, Putin'i Rusya'nın demokratik ve meşru bir şekilde seçilmiş başkanı olarak tanımanın yasal bir dayanağını görmüyor. Aleksei Navalny'nin sürgündeki eşi Iulya Navalnaya, sosyal medyadaki video mesajında ??Rusya'nın "bir yalancı, bir hırsız, bir katil tarafından yönetildiğini ancak bunun kaçınılmaz olarak sona ereceğini" söyledi.

Batı'daki birçok siyasetçi ve gazeteci onu "postmodern çar"la kıyaslasa da, "bıyıksız Hitler", savaş katili olarak adlandırsa da, tüm bu olumsuz benzetmelere rağmen Ruslar başkanlarını seviyor ve politikalarını destekliyor. Çeşitli kamuoyu araştırmalarının verilerinden bunu anlıyoruz. Moskova yetkilileri tarafından yabancı ajan olarak belirlenen bağımsız Rus Levada enstitüsü tarafından yayınlanan bir ankete göre, Rusların yaklaşık yüzde 71'i Rusya'nın doğru yolda olduğuna inanıyor ve yalnızca yüzde 17'si ülkenin yanlış yolda olduğunu söylüyor.

Rusya Kamuoyu Araştırma Merkezi'nin Mart ayında yeniden seçilen cumhurbaşkanının göreve başlamasının arifesinde açıklanan veriler, son iki yılda Rusların Vladimir Putin'in Rusya'nın istikrarını ve kalkınmasını sağlama becerisine olan güveninin keskin bir şekilde arttığını gösteriyor. Ayrıca ankete katılanların çoğunluğu, devlet başkanının ülkedeki ekonomik durumu iyileştirmek için iyi düşünülmüş bir eylem planına sahip olduğundan emin. Yüzde 80'i Putin'in Rusya'da istikrarı sağlayabileceğine, yüzde 79'u ise ülkenin kalkınmasına devam edeceğine inanıyor.

Bazı yabancı ve Rus eleştirmenler, Rusya'da şu anda yürütülen anket sonuçlarına çeşitli nedenlerden dolayı güvenilemeyeceğini söylüyor. 2022'den bu yana ankete katılanların sayısı çok azaldı, insanlar anketlere katılmayı reddediyor ve sorular Ukrayna'daki savaşla ilgili olduğunda cevap vermeyi reddediyorlar. Bazı eleştirmenler anketlerin Rusların "ne düşündüğünü" değil, ne düşünmeleri gerektiğini gösterdiğini söylüyor.

Ancak tüm bunlara rağmen Putin hâlâ popülaritesi oldukça yüksek bir lider. Rus kadınlarının Putin'e özel bir sempati duyduğu bir sır değil. Balık tutarken, spor yaparken, ata binerken, buz gibi suda yıkanırken Rus ve yabancı medya tarafından geniş çapta duyurulan fotoğrafları yalnızca güçlü ve karizmatik bir lider imajını çizmiyor, kişilik kültü fikrini de güçlendiriyor. Putin, 25 yıldır çoğunluğu devlet tarafından kontrol edilen medya yardımıyla devletteki gücünü pekiştirdi. Kendilerinin kontrol edilmesine izin vermeyen medya kurumları, faaliyetlerini sürdürebilmek için Rusya'dan göç etmek zorunda kaldı.

Rus siyasetinde geniş çapta desteklenen ana fikirler; SSCB'ye duyulan nostalji, revizyonizm ve Batı'ya karşı propagandadır. Otuz yılı aşkın bir süre sonra bile, Rus politikacılar ve genel olarak Rus toplumu, eski Sovyet devletlerinin kendi kaderini tayin hakkını kabul etmeyi reddediyor ve eski Sovyet alanını her zaman Rusya'ya ait olacak bir alan olarak görüyor. “Çöken Batı” imajını desteklemek, Rus toplumunda vurgulanan geleneksel aile değerleriyle çelişiyor. Putin yemin töreninde bunu belirtmekten çekinmedi: "Yüzyıllardır süregelen aile değerlerinin ve geleneklerinin korunmasının, kamu yararına kurulan dernekleri ve dini dernekleri, siyasi partileri, her düzeydeki gücü birleştirmeye devam edeceğinden eminim." Kilisede yapılan duada Rus Patriği Kirill, Putin'i efsanevi ortaçağ prensi Alexander Nevsky'ye benzeterek, onun "düşmanlarını bağışlamadığını, ancak bir aziz olarak ünlendiğini" söyledi.

Putin 25 yıldır konuşmalarını sık sık şu sözlerle bitiriyor: "Birlikte kazanacağız!". Rusya halkının eşsiz ve harika olduğunu ve Rusların yalnızca birlikte engelleri aşabileceğini belirtmeyi unutmuyor.