Ukrayna’daki savașın 'Kuzey Koreleşmesi'

Kuzey Kore'deki etkileyici askeri geçit törenlerini gördüğünüzde ne hissettiğinizi bilmiyorum. Pyongyang'ın Kim İl-Sung Meydanı'nda ciddi ve sert yüzleriyle, gösterişli silahlarla donatılmış, aynı tempo ile yürüyen çok sayıda asker her zaman dikkatimi çekmiştir.  Aynı zamanda bende korku duygusu da uyandırıyordu. Sanırım bu askeri geçit törenlerinin amaçlarından biri de budur. Kuzey Kore ülke olarak bölgemize çok uzak ama en az 10 bin Kuzey Kore askeri bize çok yakın (Rusya'da Ukrayna sınırında.) Güney Kore, Ukrayna ve Amerikan gizli servislerine göre 10-12 bin civarında Kuzey Koreli paralı asker Ukrayna'da Rus ordusu adına savaşacak. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, Rusya ile Kuzey Kore arasında güvenlik dahil tüm alanlarda stratejik düzeyde yakın işbirliği bulunduğunu belirtti. Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un ve Vladimir Putin Haziran 2024'te bu konuda bir anlaşma imzaladılar. İmzalanan belgede ülkelerden birine saldırı durumunda karşılıklı askeri yardım sağlanmasına ilişkin bir madde yer alıyor.

Devletlerarası bu belge, hem Rusya'nın hem de Kuzey Kore'nin izlediği çıkarlar için oldukça işlevsel sonuçlar doğuruyor. Örneğin Rusya, Rusları orduya seferber etmek zorunda kalmamak için Kuzey Korelileri askere alıyor. Putin, yeni bir asker dalgasının seferber edilmesinin Rus toplumunda hoşnutsuzluk yaratacağını çok iyi biliyor. Annelerin veya dulların ara sıra protestoları kaydediliyor, ancak bunlar hızla bastırılıyor. Putin'in Kuzey Kore yardımını kabul ederek izlediği bir diğer hedef ise Rus ordusunu güçlendirmek. Çeşitli kaynaklardan Rus ordusunun savaş alanında önemli maddi ve insani kayıplar yaşadığını öğreniyoruz.

KUZEY KORE, UKRAYNA'DAKİ CEPHEYE ASKER GÖNDERMENİN KARŞILIĞINDA NE ALACAK?

Öncelikle şunu söylemeliyiz ki, eğer Kuzey Kore'nin gerçekten de Rus ordusuna yardım etmek için binlerce asker gönderdiği doğrulanırsa, Kuzey Kore dışındaki bir savaşa bu kadar büyük bir katılımın olduğu bu kampanya, Kuzey Kore birlikleri için bir ilk olacak. Ancak Kuzey Kore ordusu, bu kadar etkileyici sayıda askerle olmasa da, daha önce dost ülkelere de savaşlarda yardım etmişti. Güneydoğu Asya'dan Orta Doğu'ya ve Afrika'ya kadar dünyanın dört bir yanındaki çatışmalara katıldılar.

Peki Pyongyang'ı böyle bir karar almaya iten sebepler neler? Kuzey Kore en çok ihtiyacı olan şeye kavuşacak, yani para alacak. Güney Kore özel servislerinin verdiği bilgiye göre, Rus ordusunda görev yapan bir paralı asker, ayda yaklaşık 2.000 dolar, artı 20.000 dolara ulaşabilen bir kayıt bonusu kazanıyor. Güney Kore Ulusal İstihbarat Servisi, savaşa 10.000 askerin katılacağını tahmin ediyor.  Bu da yılda 200 milyon dolardan fazla gelir anlamına geliyor.

Kuzey Kore, paranın yanı sıra, devletin mütevazı rezervlerini desteklemek için gerekli olan önemli miktarlarda tahıl ve pirinç de alıyor. Rusya ayrıca Kuzey Kore'nin keşif uydularını fırlatmak için ihtiyaç duyacağı gelişmiş uzay teknolojisi konusunda da değerli yardımlar sağlıyor. Ancak anlaşmanın Kuzey Kore açısından en avantajlı kısmının Rusya'nın Kore Yarımadası'nda olası bir çatışmaya dahil olma potansiyeli olduğuna inanılıyor. Bu durumda Rusya'nın Haziran 2024'te imzalanan anlaşma kapsamında "yardıma gelmesi" beklenebilir. Ama en önemlisi, Kuzey Kore’nin modern savaş alanında doğrudan "deneyim" kazanmakla karlı çıkacağına inanıyor olmasıdır.

Bu hikayede Kuzey Kore için bir risk de var. Ülkesini hiç terk etmemiş, devlet propaganda makinesine tabi tutulmuş, her türlü dış etkilerden izole edilmiş yaklaşık 10 bin Kuzey Kore askerinin önce Rusya'ya, ardından Ukrayna'ya gönderilmesi, bu askerlerin gözünü açabilir ve birçok soru sorabilirler. Bu sorular ülkelerinin yönetimi konusunda sıkıntılar doğurabilecektir.  Kuzey Koreli askerlerin Ukrayna cephesinde yakalanması durumunda ise, istihbarat açısından değerli bir bilgi kaynağı haline gelebilecekleri  durumlar ortaya çıkabilecektir.

Güney Kore, kuzey komşusunun eylemlerinden oldukça endişe duyuyor ve Güney Kore cumhurbaşkanı parlamentoya seslenerek, "ülkenin ulusal güvenliğine önemli bir tehdit" olarak gördüğü Kuzey Kore ile Rusya arasındaki askeri işbirliğine karşı önlem alınması çağrısında bulunuyor.

Ukraynalı yetkililer ne diyor? Savaş cephesindeki durumdan, aynı zamanda Batılı ortakların pasifliği ve eylemsizlikten de her zamankinden daha fazla endişe duyuyorlar. Ukrayna giderek ciddileşen bir demografik krizle karşı karşıya ve orduya katılmayı reddedenler cephede savaşmak zorunda kalmamak için çeşitli yollara başvuruyor. Örneğin Ukrayna basını, bazı doktorların savaşa gitmek istemeyen Ukraynalılara sahte sağlık raporları verdikleri için milyoner olduklarını yazıyor.

Bu makaleyi yazarken, haberlerde Donald Trump'ın Amerika Birleşik Devletleri'nin 47. Başkanı olarak zaferini kutlamasını izliyorum. Trump'ın zaferi Ukrayna'daki savaş açısından ne anlama geliyor? Bu savaşı 24 saat içinde bitireceğini ilan eden Trump’tı.

Belki Kuzey Koreli askerler boşuna Ukrayna'ya gittiler. Bunu hep birlikte göreceğiz!